მწე­რა­ლი ბო­რის აკ­უნ­ინი რუ­სე­თი­დან 2014 წელს ყი­რი­მის ან­ექ­სი­ის შემ­დეგ წა­ვი­და. მან ბა­ლე­ტის მსა­ხი­ობ მი­ხა­ილ ბა­რიშ­ნი­კოვ­თან და ეკ­ონ­ომ­ისტ სერ­გეი გუ­რი­ევ­თან ერ­თად პრო­ექ­ტინამ­დვი­ლი რუ­სე­თიწა­მო­იწყო. ის­ინი უკ­რა­ინ­ელი დევ­ნი­ლე­ბის­თვის ფულს აგ­რო­ვე­ბენ.

ჯე­სი კე­ინ­ერი მწე­რალს ამ პრო­ექ­ტსა და იმ ად­ამი­ან­ებ­ის მო­მა­ვალ­ზე ესა­უბ­რე­ბა, რომ­ლებ­მაც და­ტო­ვეს რუ­სე­თი, ან დღემ­დე იქ რჩე­ბი­ან.

..: რის­თვი­საა სა­ჭი­რო პრო­ექ­ტინამ­დვი­ლი რუ­სე­თიდა რა­ტომ წა­მო­იწყეთ იგი სწო­რედ ამ ად­ამი­ან­ებ­თან ერ­თად?

.: ეს ის ად­ამი­ან­ები არი­ან, ვი­საც დი­დი ხა­ნია ვიც­ნობ და ვმე­გობ­რობთ. ეს ად­ამი­ან­ები რუ­სუ­ლი დი­ას­პო­რის­თვის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი სა­ხე­ლე­ბია. ჩვე­ნი მთა­ვა­რი მი­ზა­ნია იდე­ის გარ­შე­მო შევ­კრი­ბოთ რუ­სე­ბი მთე­ლი მსოფ­ლი­ოს მას­შტა­ბით. ჩე­მი აზ­რით, ახ­ლა მსოფ­ლი­ოს წი­ნა­შე ორი მთა­ვა­რი ამ­ოც­ანა დგას. პირ­ველ რიგ­ში, შე­აჩ­ერ­ოს ომი და, მე­ორე — და­ეხ­მა­როს მი­ლი­ონ­ობ­ით ად­ამი­ანს, რომ­ლე­ბიც ას­ეთ სა­ში­ნელ დღე­ში აღ­მოჩ­ნდნენ. და­ვუშ­ვათ, რომ ომ­ის შე­ჩე­რე­ბა ჩვენ არ შეგ­ვიძ­ლია. მაგ­რამ დახ­მა­რე­ბა ხომ შეგ­ვიძ­ლია? მსოფ­ლი­ოს სხვა­დას­ხვა კუთხე­ში მცხოვ­რე­ბი რუ­სე­ბი ვო­ლონ­ტი­ორ­ობ­ენ, აგ­რო­ვე­ბენ თან­ხას, აკ­ეთ­ებ­ენ რაც შე­უძ­ლი­ათ, მაგ­რამ ეს ძა­ლის­ხმე­ვა ახ­ლა დე­ცენ­ტრა­ლი­ზე­ბუ­ლია.ჩვენ­თვის არ­ან­აკ­ლებ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია — და­ნარ­ჩენ მსოფ­ლი­ოს და­ვა­ნა­ხოთ, რომ პუ­ტი­ნი რუ­სე­თი არაა. არ­სე­ბობს ნორ­მა­ლუ­რი რუ­სე­თი, ნამ­დვი­ლი რუ­სე­თი; რომ ჩვენ ბევ­რნი ვართ; რომ ჩვენ და­მო­უკ­იდ­ებ­ელი სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ძა­ლა ვართ; ჩვენ უნ­და გა­ვა­კე­თოთ გა­ნაცხა­დი ჩვენ შე­სა­ხებ.

პირ­ვე­ლი, რაც ახ­ლა ჩვენ უნ­და შევ­ძლოთ, ესაა დახ­მა­რე­ბა ამ ჰუ­მა­ნი­ტა­რულ კა­ტას­ტრო­ფა­ში. და არა მხო­ლოდ ეს. ჩვენ ერ­თმა­ნეთს უნ­და მი­ვაწ­ვდი­ნოთ ხმა, სა­დაც უნ­და ვცხოვ­რობ­დეთ. ჩვენ უნ­და შევ­ძლოთ და, უკ­რა­ინ­აში ომ­ის დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ, შევ­ქმნათ ნორ­მა­ლუ­რი რუ­სე­თი, ის რუ­სე­თი, რო­მე­ლიც პუ­ტი­ნის შემ­დეგ იარ­სე­ბებს. ჩვენ ყვე­ლა­ფე­რი უნ­და გა­ვა­კე­თოთ სა­იმ­ის­ოდ, რომ რუ­სე­თი მა­ლე დარ­ჩეს პუ­ტი­ნის გა­რე­შე. აი, ეს არ­ის ჩვე­ნი სა­ერ­თო გან­ზრახ­ვა. ამ­ას­თან, ჩვენ ვართ ად­ამი­ან­ები პო­ლი­ტი­კის მიღ­მა. ეს პო­ლი­ტი­კუ­რი მოძ­რა­ობა არ არ­ის. ეს ჰუ­მა­ნი­ტა­რუ­ლი, კულ­ტუ­რუ­ლი და, დიდ­წი­ლად, ემ­ოცი­ონ­ალ­ური მოძ­რა­ობაა.

..: თქვენ ამ­ბობთ, რომ მო­ბი­ლი­ზე­ბუ­ლი თან­ხა ბრი­ტა­ნულ საქ­ველ­მოქ­მე­დო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებს გა­და­ეც­ემა. ეს ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ები მზად არი­ან რუ­სე­ბის­გან მი­იღ­ონ ფუ­ლი? ეს პრობ­ლე­მა ხომ არ იქ­ნე­ბა?

.: არა, ცხა­დია, ეს პრობ­ლე­მა არ იქ­ნე­ბა, რად­გან ეს თან­ხა მი­დის Disasters Emergency Committee-ში (კა­ტას­ტრო­ფე­ბის სა­გან­გე­ბო კო­მი­ტე­ტი), რო­მე­ლიც 15 ბრი­ტა­ნულ და სა­ერ­თა­შო­რი­სო საქ­ველ­მოქ­მე­დო ფონ­დს აერ­თი­ან­ებს. მათ შო­რის, Save the Children, Oxfam და სხვა. ჩვენ ახ­ლა ორ­გა­ნი­ზე­ბის სტა­დი­აში ვართ. ჩვენ­თან ბევ­რი გა­ნაცხა­დი შე­მო­დის უკ­რა­ინ­აში, პო­ლო­ნეთ­ში და სხვა ქვეყ­ნებ­ში მოქ­მე­დი მცი­რე ფონ­დე­ბი­დან თუ ვო­ლონ­ტი­ორ­ული ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­იდ­ან. მათ დახ­მა­რე­ბა ეს­აჭ­ირო­ებ­ათ. მას შემ­დეგ, რაც ჩვე­ნი ან­გა­რი­ში და იურ­იდი­ული სა­ხე გვექ­ნე­ბა, მათ­თან პირ­და­პი­რი კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის წე­სით ვი­მუ­შა­ვებთ.

..: რუ­სე­ბის­თვის, მი­უხ­ედ­ავ­ად იმ­ისა, ცხოვ­რო­ბენ თუ არა ის­ინი რუ­სეთ­ში, გარ­კვე­ულ რის­კს წარ­მო­ად­გენს ნე­ბის­მი­ერ პა­ცი­ფის­ტურ და, მით უფ­რო, პრო­უკ­რა­ინ­ულ კამ­პა­ნი­აში ჩარ­თვა. მი­ნი­მუმ, რუ­სე­თის ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა და­ინ­ტე­რეს­დე­ბა ას­ეთი ად­ამი­ან­ებ­ით. რო­გორ უზ­რუნ­ველ­ჰყოფთ დო­ნო­რე­ბის უს­აფ­რთხო­ებ­ასა და ან­ონ­იმ­ურ­ობ­ას, ან პი­რა­დად თქვენ არ გე­ში­ნი­ათ დევ­ნის?

.: ჩვე­ნი პრო­ექ­ტი, პირ­ველ რიგ­ში, რუ­სულ დი­ას­პო­რა­ზეა ორი­ენ­ტი­რე­ბუ­ლი, იმ ად­ამი­ან­ებ­ზე, რომ­ლე­ბიც რუ­სე­თის საზღვრებს მიღ­მა ცხოვ­რო­ბენ. ჩვენ რუ­სე­თი­და­ნაც გვი­კავ­შირ­დე­ბი­ან, მაგ­რამ სან­ქცი­ებ­ის გა­მო ის­ინი მოკ­ლე­ბულ­ნი არი­ან უცხო­ეთ­ში ფუ­ლის გა­და­რიცხვის შე­საძ­ლებ­ლო­ბას. ჩვენ მათ ვპა­სუ­ხობთ, თუ დახ­მა­რე­ბა სურთ, სა­მა­მუ­ლო ფონ­დებს და­ეხ­მა­რონ, რომ­ლე­ბიც ქველ­მოქ­მე­დე­ბას ეწ­ევი­ან. სა­ყუ­რადღე­ბოა, რომ ად­ამი­ან­ები, რომ­ლე­ბიც თა­ვი­ან­თი ფუ­ლით სხვებს ეხ­მა­რე­ბოდ­ნენ, თა­ვად გარ­ბი­ან ქვეყ­ნი­დან. ის­ინი ათ­ას­ობ­ით არი­ან და ეს, სხვა სა­კითხებ­თან ერ­თად, და­უც­ველ მდგო­მა­რე­ობ­აში აყ­ენ­ებს ფონ­დებს, რომ­ლე­ბიც, ძი­რი­თა­დად, მა­თი შე­მო­წი­რუ­ლო­ბე­ბით არ­სე­ბობ­და.

..: ახ­ლა ცხა­რე კა­მა­თი მი­დის იმ­ის თა­ობ­აზე, შე­ეძ­ლოთ თუ არა რუს ლი­ბე­რა­ლებს, ოპ­ოზ­იცი­ურ­ად გან­წყო­ბილ ძა­ლებს მე­ტის გა­კე­თე­ბა მოვ­ლე­ნა­თა ამ­გვა­რად გან­ვი­თა­რე­ბის თა­ვი­დან ას­აც­ილ­ებ­ლად. რას გვი­პა­სუ­ხებ­დით ამ­აზე? თა­ვად თუ გრძნობთ თავს დამ­ნა­შა­ვედ იმ­აში, რაც ახ­ლა ხდე­ბა? შე­იძ­ლე­ბა თქვე­ნი პრო­ექ­ტი, გარ­კვე­ულ­წი­ლად, უკ­რა­ინ­ელ­ებ­ის წი­ნა­შე თქვე­ნი წი­ლი და­ნა­შა­ულ­ის გა­მოს­ყიდ­ვის მცდე­ლო­ბად ჩა­ით­ვა­ლოს?

.: ცხა­დია, არ­სე­ბობს და­ნა­შა­ულ­ის გრძნო­ბა და, ცხა­დია, ჩვენ ყვე­ლა ვგრძნობთ ჩვე­ნი კლა­სის, (თუ არ­ქა­ულ ტერ­მინს მო­ვიშ­ვე­ლი­ებთ) — ინ­ტე­ლექ­ტუ­ალ­ური კლა­სის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბას. 90-იან წლებ­ში, რო­დე­საც რუ­სე­თი ტო­ტა­ლი­ტა­რუ­ლი რე­ჟი­მის­გან გა­თა­ვი­სუფ­ლდა, ჩვენ დი­დი აზ­არ­ტით შე­ვუ­დე­ქით ჩვენ-ჩვენ პრო­ფე­სი­ულ საქ­მი­ან­ობ­ას. ჩვენ­თვის გაჩ­ნდა შე­საძ­ლებ­ლო­ბა გვე­წე­რა, რაც გვინ­დო­და, გვეთ­ქვა, რაც გვინ­დო­და და ა.შ. და არ­ცერთ ჩვენ­განს პო­ლი­ტი­კა არ აინ­ტე­რე­სებ­და. ჩვე­ნი თვალ­თა­ხედ­ვით, პო­ლი­ტი­კა ბინ­ძუ­რი საქ­მე იყო. დაე, ეს სხვებს ეკ­ეთ­ებ­ინ­ათ, ჩვენ კი წიგ­ნებს დავ­წერ­დით, სპექ­ტაკ­ლებს დავ­დგამ­დით და ა.შ. ეს შე­სა­ნიშ­ნა­ვი იყო. ბევ­რი ჩვენ­გა­ნის პრო­ფე­სი­ულ­მა წარ­მა­ტე­ბა­მაც არ და­აყ­ოვ­ნა და კა­რი­ერ­აც სა­თა­ნა­დოდ აეწყო, ისე, რო­გორც ჩე­მი. მაგ­რამ ჩვენ ქვე­ყა­ნა და­ვუ­ტო­ვეთ ად­ამი­ან­ებს, რომ­ლებ­საც არ ეშ­ინი­ათ ტა­ლა­ხის, რომ­ლე­ბიც ცხო­ვე­ლი ინ­ტე­რე­სით აწ­არ­მო­ებ­ენ პო­ლი­ტი­კას და შე­დე­გად — ქვე­ყა­ნა მათ შერ­ჩათ. რო­დე­საც ჩვენ მათ წა­მო­ვე­წი­ეთ და რა­ღა­ცის გა­კე­თე­ბა ვცა­დეთ, აღ­მოჩ­ნდა, რომ ეს უკ­ვე დაგ­ვი­ან­ებ­ული იყო.
ცხა­დია, ჩვენ დამ­ნა­შა­ვე­ები ვართ, რად­გან ეს ჩვე­ნი ქვე­ყა­ნა იყო. ჩვენ იქ ვცხოვ­რობ­დით. ეს ჩვე­ნი ცხოვ­რე­ბაა, მაგ­რამ ეს არ ნიშ­ნავს, რომ ახ­ლა ხე­ლე­ბი უნ­და ჩა­მო­ვუშ­ვათ და არ­აფ­ერი ვა­კე­თოთ. და ეს, რა­ღა­ცის კე­თე­ბის სურ­ვი­ლი ბევრ ად­ამა­ინს აქ­ვს დღეს.


სხვა
ნამ­დვი­ლი რუ­სე­თისად არ­ის?

..: თქე­ნი ინ­იცი­ატ­ივაანამ­დვი­ლი რუ­სე­თიგერ­ქვათ. შე­საძ­ლოა, უკ­ვე მი­პა­სუ­ხეთ ამ კითხვა­ზე, მაგ­რამ მა­ინც მინ­და გკითხოთ. ახ­ლა რუ­სე­თი ლა­მა­ზად და გმი­რუ­ლად კი არა, მრუ­მედ და სა­ში­შად გა­მო­იყ­ურ­ება. თქვენ თვლით, რომ დღემ­დე არ­სე­ბობს სხვა, ნამ­დვი­ლი რუ­სე­თი, რო­მე­ლიც იმ­აზე უკ­ეთ­ესია, ვიდ­რე ის, რო­მელ­საც დღეს ვხე­დავთ პუ­ტი­ნის მოქ­მე­დე­ბე­ბის ფონ­ზე?

.: რა თქმა უნ­და! რუ­სე­თი — ეს ის ქვე­ყა­ნაა, რო­მე­ლიც მრა­ვა­ლი სა­უკ­უნეა არ­სე­ბობს და რო­მელ­მაც მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი წვლი­ლი შე­იტ­ანა მსოფ­ლიო კულ­ტუ­რა­ში. რუ­სე­თი — ეს პუშ­კი­ნის, ჩე­ხო­ვის, დოს­ტო­ევ­სკის, ტოლ­სტო­ის, სა­ხა­რო­ვის ქვე­ყა­ნაა. ის­ინი არ­სად გამ­ქრა­ლან და ჩვენ გვინ­და, რომ რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცია ამ რუ­სეთ­თან იდ­ენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი არ იყ­ოს.

არ­სე­ბობს პუ­ტი­ნის რუ­სე­თი — პუ­ტინ­ლენ­დი, რო­მე­ლიც ჩვენ არ მოგ­ვწონს და არც ვმა­ლავთ ამ­ას და არ­სე­ბობს რუ­სუ­ლი ენ­ის, რუ­სუ­ლი კულ­ტუ­რის, ტრა­დი­ცი­ულ­ად რომ ყა­ლიბ­დე­ბო­და იმ ღი­რე­ბუ­ლე­ბე­ბის — თა­ნაგ­რძნო­ბის, დახ­მა­რე­ბი­სა და, ბო­ლოს და ბო­ლოს, ალ­ტრუ­იზ­მის რუ­სე­თი.

..: რუ­სეთ­ში მო­ქა­ლა­ქე­ებ­ის გა­მო­კითხვა ცხად­ყოფს, რომ მო­სახ­ლე­ობ­ის ნა­ხე­ვარ­ზე მე­ტი მხარს უჭ­ერს პუ­ტი­ნის .. სპე­ცო­პე­რა­ცი­ას უკ­რა­ინ­აში. რი­თი ხსნით ამ­ას?

.: პირ­ველ რიგ­ში, რო­გორც წე­სი, სო­ცი­ალ­ურ გა­მო­კითხვას სა­ხელ­მწი­ფოს­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი სტრუქ­ტუ­რე­ბი აწ­არ­მო­ებ­ენ. მე­ორე — პო­ლი­ცი­ურ სა­ხელ­მწი­ფო­ში გა­მო­კითხვა ყო­ველ­თვის სა­ეჭ­ვოა, რად­გან ად­ამი­ან­ებს ურ­ჩევ­ნი­ათ არ თქვან სი­მარ­თლე. მე­სა­მე — რო­გორც ვი­ცით, მა­სის ცნო­ბი­ერ­ება სწრა­ფად არ მუ­შა­ობს. რე­ალ­ობ­ის ცვლი­ლე­ბის აღ­ქმას (და რე­ალ­ობა რუ­სეთ­ში კა­პი­ტა­ლუ­რად შე­იც­ვა­ლა) ად­ამი­ან­ები მა­შინ­ვე ვერ ახ­ერ­ხე­ბენ. ამ­ას კვი­რე­ბი და თვე­ები დას­ჭირ­დე­ბა. ეს ცვლი­ლე­ბა კი აუც­ილ­ებ­ლად მოხ­დე­ბა, რად­გან რაც მე­ტი სა­ში­ნე­ლე­ბა და გა­უგ­ებ­რო­ბა იქ­ნე­ბა გარ­შე­მო, ად­ამი­ან­ებს მით უფ­რო დაააინტერესებთ პო­ლი­ტი­კა. კარ­გად მახ­სოვს ეს ყვე­ლა­ფე­რი რო­გორ ხდე­ბო­და 80-იან წლებ­ში, საბ­ჭო­თა კავ­შირ­ში, რო­მე­ლიც გა­ცი­ლე­ბით ხის­ტი და ტო­ტა­ლი­ტა­რუ­ლი სტრუქ­ტუ­რა იყო, ვიდ­რე პუ­ტი­ნის ამ­ჟა­მინ­დე­ლი დიქ­ტა­ტუ­რა.

..: ასე რომ, იქ­ნებ, სან­ქცი­ებ­მა გა­მო­იღ­ოს ის შე­დე­გი, რა­საც და­სავ­ლე­თის ქვეყ­ნე­ბის ლი­დე­რე­ბი მო­ელი­ან?
.: რა თქმა უნ­და! მაგ­რამ, ჩე­მი აზ­რით, ამ სან­ქცი­ებ­ის ნა­წი­ლი კონ­ტრპრო­დუქ­ტი­ული და, უფ­რო მე­ტიც, სა­ზი­ანოა, რად­გან, მა­გა­ლი­თად, აი, ამ მე­ქა­ნიზ­მის ჩარ­თვა cancel culture (კულ­ტუ­რი გა­უქ­მე­ბა) აქ არ იმ­უშ­ავ­ებს. არ შე­იძ­ლე­ბა მწერ­ლებს სა­კუ­თარ წიგ­ნებ­ზე წვდო­მა შე­უზღუ­დო რუ­სეთ­ში. არ შე­იძ­ლე­ბა ინ­ტერ­ნეტ­კომ­პა­ნი­ებს თა­ვინთ კონ­ტენ­ტზე წვდო­მა შე­უზღუ­დო რუ­სეთ­ში. ეს ყვე­ლა­ფე­რი პუ­ტი­ნის წის­ქვილ­ზე ას­ხამს წყალს. ეს ყვე­ლა­ფე­რი მას უფ­რო აძ­ლი­ერ­ებს. ეს მის მო­ნო­პო­ლი­ას ინ­ფორ­მა­ცი­აზე უფ­რო ტო­ტა­ლი­ტა­რულს ხდის. ჩე­მი აზ­რით, ეს ყვე­ლა­ფე­რი შეც­დო­მაა.

წყა­რო: “ბიბისი