უკ­რა­ინ­ასა და სა­ქარ­თვე­ლო­ში სამ­ხედ­რო ინ­ტერ­ვენ­ცი­ის აუც­ილ­ებ­ლო­ბა­ში რუ­სი ხალ­ხის და­სარ­წმუ­ნებ­ლად კრემ­ლმა სა­ინ­ფორ­მა­ციო პრო­პა­გან­და ჯერ კი­დევ რამ­დე­ნი­მე თვის წინ და­იწყო. თბი­ლი­სის სა­ხელ­მწი­ფო უნ­ივ­ერ­სი­ტე­ტის ჟურ­ნა­ლის­ტი­კის რე­სურსცენ­ტრის ხელ­მძღვა­ნე­ლი ნა­თია კუპ­რაშ­ვი­ლი „россия 1“, „первый канал“ და „нтв“ არ­ხე­ბის რა­ოდ­ენ­ობ­რივ და თვი­სებ­რივ ან­ალ­იზს გა­სუ­ლი წლის სექ­ტემ­ბრი­დან აწ­არ­მო­ებს.

დო­მი­ნი­რებ­და ინ­ფორ­მა­ცია, რომ ვი­რუ­სი, სა­ვა­რა­უდ­ოდ, სა­ქარ­თვე­ლო­შია
გა­მოყ­ვა­ნი­ლი და მათ ტე­რი­ტო­რი­აზე აქ­ედ­ან გავ­რცელ­და

„პირ­ვე­ლი­ვე შუ­ალ­ედ­ურ ან­გა­რი­შებ­ში, რომ­ლე­ბიც უკ­ვე ეყ­რდნო­ბო­და რა­ოდ­ენ­ობ­რივ და თვი­სობ­რივ მო­ნა­ცე­მებს, გა­მოჩ­ნდა, რომ კრემ­ლი უკ­რა­ინ­ასა და სა­ქარ­თვე­ლო­ზე თავ­დას­ხმას გეგ­მავ­და. ის ამ­ზა­დებ­და სა­კუ­თარ აუდ­იტ­ორი­ას, ამ შემ­თხვე­ვა­ში რუ­სეთ­ში მყოფ მო­ქა­ლა­ქე­ებს, რომ ამ ქვეყ­ნე­ბი­დან სამ­ხედ­რო და ბი­ოლ­ოგი­ური საფ­რთხე მომ­დი­ნა­რე­ობ­და. სა­ქარ­თვე­ლოს გან­სა­კუთ­რე­ბით აქ­ტი­ურ­ად ბი­ოლ­ოგი­ური საფ­რთხის კონ­ტექ­სტში აშ­უქ­ებ­დნენ. წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, რუ­სეთ­ში კო­ვიდ­პან­დე­მი­ის თვალ­საზ­რი­სით უმ­ძი­მე­სი სი­ტუ­აცია იყო — მზარ­დი სიკ­ვდი­ლი­ან­ობა, ინ­ფი­ცი­რე­ბულ­თა რა­ოდ­ენ­ობ­ის ზრდა — ამ ამ­ბებ­საც აშ­უქ­ებ­დნენ სა­ქარ­თვე­ლოს კონ­ტექ­სტში. დო­მი­ნი­რებ­და ინ­ფორ­მა­ცია, რომ ვი­რუ­სი, სა­ვა­რა­უდ­ოდ, სა­ქარ­თვე­ლო­შია გა­მოყ­ვა­ნი­ლი და მათ ტე­რი­ტო­რი­აზე აქ­ედ­ან გავ­რცელ­და.

სა­ინ­ფორ­მა­ციო რე­პორ­ტა­ჟებ­ში, სა­დის­კუ­სიო მსჯე­ლო­ბე­ბის ნა­წილ­ში იყო მი­ნიშ­ნე­ბე­ბი, რომ შე­საძ­ლოა სხვა ტი­პის ლა­ბო­რა­ტო­რი­ებ­იც მოქ­მე­დებ­და და ამ შემ­თხვე­ვა­ში უკ­ვე სა­ხელ­დე­ბო­და უკ­რა­ინ­ის კონ­ტექ­სტი. აცხა­დებ­დნენ, თით­ქოს იქ ვერ აკ­ონ­ტრო­ლებ­დნენ სი­ტუ­აცი­ას და არ ჰქონ­დათ მო­ნა­ცე­მე­ბი, თუ რა უყო უკ­რა­ინ­ამ ძველ ლა­ბო­რა­ტო­რი­ებს, რომ­ლე­ბიც საბ­ჭო­თა დრო­იდ­ან მის ტე­რი­ტო­რი­აზე დარ­ჩა. ეს იყო ძი­რი­თა­დი გზავ­ნი­ლე­ბი, რომ­ლებ­საც ის­ინი ბი­ოლ­ოგი­ური საფ­რთხის კონ­ტექ­სტში ყო­ველ­დღი­ურ­ად აწ­ვდიდ­ნენ თა­ვი­ანთ აუდ­იტ­ორი­ას,“ — გან­მარ­ტავს ნა­თია კუპ­რაშ­ვი­ლი.

სა­ქარ­თვე­ლო და უკ­რა­ინა იყო კო­ლექ­ტი­ური და­სავ­ლე­თის გან­სა­ხი­ერ­ება

რუ­სუ­ლი პრო­პა­გან­დის­ტუ­ლი ტე­ლე­ვი­ზი­ები უკ­რა­ინ­ისა და სა­ქარ­თვე­ლოს წი­ნა­აღ­მდეგ დე­ზინ­ფორ­მა­ცი­ას ე.წ. პრა­იმ ტა­იმ­ის პე­რი­ოდ­ში — სა­ღა­მოს 7 სა­ათ­ის შემ­დეგ — ავ­რცე­ლებ­დნენ.

„სა­მი­ვე არ­ხზე სა­ქარ­თვე­ლო­ზე უარ­ყო­ფით კონ­ტექ­სტში სა­უბ­არს 400 წუ­თი და­ეთ­მო. 2021 წლის ოქ­ტომ­ბრის ბო­ლოს კვლე­ვამ სა­შუ­ალ­ება მოგ­ვცა გა­მოგ­ვე­ტა­ნა დას­კვნა, რომ რუ­სე­თი მო­სახ­ლე­ობ­ას სა­ქარ­თვე­ლო­სა და უკ­რა­ინ­აში სამ­ხედ­რო ინ­ტერ­ვენ­ცი­ის­თვის ამ­ზა­დებ­და, რად­გან მას თავ­დას­ხმის გან­ხორ­ცი­ელ­ებ­ის­თვის სჭირ­დე­ბა სა­ზო­გა­დო­ებ­ის მო­ტი­ვა­ცია. წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, რუ­სუ­ლი მე­დი­ები სა­ინ­ფორ­მა­ციო და სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ პო­ლი­ტი­კურ პროგ­რა­მებ­ში სა­კუ­თარ ქვე­ყა­ნა­ში მიმ­დი­ნა­რე მოვ­ლე­ნებ­ზე თით­ქმის არ­ას­დროს არ სა­უბ­რობ­დნენ. ის­ინი სა­უბ­რობ­დნენ უკ­რა­ინ­ასა და სა­ქარ­თვე­ლო­ზე, კო­ლექ­ტი­ურ და­სავ­ლეთ­ზე, ანუ სა­ქარ­თვე­ლო და უკ­რა­ინა იყო კო­ლექ­ტი­ური და­სავ­ლე­თის გან­სა­ხი­ერ­ება.

ბო­ლო პე­რი­ოდ­ში, გარ­კვე­ულ­წი­ლად, ოდ­ნავ შემ­ცირ­და სა­ქარ­თვე­ლოს მოხ­სე­ნი­ება, გაძ­ლი­ერ­და უკ­რა­ინ­ის, მაგ­რამ ძი­რი­თა­დი კონ­ტექ­სტი არ შეც­ვლი­ლა, ეს უკ­ვე გვიჩ­ვე­ნებ­და, რომ უკ­რა­ინ­აზე ხდე­ბო­და თავ­დას­ხმის მომ­ზა­დე­ბა. მო­სა­ლოდ­ნელ რუ­სე­თის სა­ომ­არ ინ­ტერ­ვენ­ცი­ას უკ­რა­ინ­აში უკ­ვე სხვა ტი­პის ინ­ფორ­მა­ცი­აც ად­ას­ტუ­რებ­და,“ — აცხა­დებს ნა­თია კუპ­რაშ­ვი­ლი.

კუპ­რაშ­ვი­ლის შე­ფა­სე­ბით, მი­უხ­ედ­ავ­ად იმ­ისა, რომ რუ­სეთ­ში თა­ვი­სუ­ფა­ლი ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბი და ბლო­გე­რე­ბი სწო­რი ინ­ფორ­მა­ცი­ის გა­სავ­რცე­ლებ­ლად ინ­ტერ­ნეტ-სივ­რცეს იყ­ენ­ებ­ენ, იმ­დე­ნად დი­დია კრემ­ლის პრო­პა­გან­დის­ტუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცია, რომ რუს მო­სახ­ლე­ობ­ას სი­მარ­თლის პოვ­ნა უძ­ნელ­დე­ბა.

„რუ­სე­თი სა­კუ­თა­რი მო­სახ­ლე­ობ­ის წი­ნა­აღ­მდე­გაც ეწ­ევა ინ­ფორ­მა­ცი­ულ დი­ვერ­სი­ას. ამ­ას სო­ცი­ალ­ური ქსე­ლე­ბის და ონ­ლა­ინ გვერ­დე­ბის არ­სე­ბო­ბა, გარ­კვე­ულ­წი­ლად, ეწ­ინა­აღ­მდე­გე­ბა, მაგ­რამ ეს არ­ის და­მო­კი­დე­ბუ­ლი თვი­თონ ად­ამი­ან­ის მონ­დო­მე­ბა­ზე — მი­აგ­ნოს ამ­გვარ ინ­ფორ­მა­ცი­ას. ჩე­მი აზ­რით, ახ­ლა ყვე­ლა­ზე მე­ტად სა­ინ­ფორ­მა­ციო ომ­ის კუთხით, რუ­სე­თის ტე­რი­ტო­რი­აზე, უშუ­ალ­ოდ, თუ­კი რა­მე აფ­ერ­ხებს რუ­სულ პრო­პა­გან­დას, ეს არ­ის რე­ალ­ობა, რომ­ლის წი­ნა­შეც აღ­მოჩ­ნდნენ რუ­სე­თის მო­ქა­ლა­ქე­ები. ეს არ­ის მა­თი ან­გა­რი­შე­ბის შეზღუდ­ვა, გარ­დაც­ვლი­ლი რუ­სი სამ­ხედ­რო­ები, იმ­დე­ნად დი­დია მა­თი რა­ოდ­ენ­ობა, რომ ვერ და­მა­ლა­ვენ. ად­ამი­ან­ები, რომ­ლე­ბიც ხვდე­ბი­ან, რომ დამ­ნა­შა­ვე ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას­თან აქ­ვთ საქ­მე, ჯერ-ჯე­რო­ბით, უმ­ცი­რე­სო­ბა­ში არი­ან, თუმ­ცა მა­თი რიცხვი ნელ-ნე­ლა იზ­რდე­ბა“, — ამ­ბობს მე­დი­ას­ივ­რცის მკვლე­ვა­რი.

ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში არა­ერ­თი პი­რა­ტუ­ლი ან­ტე­ნა გავ­რცელ­და და ეს სა­კითხიც
მო­სა­წეს­რი­გე­ბე­ლია

კრემ­ლის პრო­პა­გან­დის­ტულ მე­დი­ებს მა­ყუ­რე­ბე­ლი სა­ქარ­თვე­ლო­შიც ჰყავს და მო­ნაც­ვლე­ობ­ით, ქვე­ყა­ნა­ში მა­უწყე­ბე­ლი სა­ინ­ფორ­მა­ციო არ­ხე­ბის რე­იტ­ინ­გის პირ­ველ ათე­ულ­ში ან თხუთ­მე­ტე­ულ­ში შე­დი­ან. კუპ­რაშ­ვი­ლის ინ­ფორ­მა­ცი­ით, მა­თი გავ­ლე­ნა გან­სა­კუთ­რე­ბით მა­ღა­ლია ეთ­ნი­კუ­რი უმ­ცი­რე­სო­ბე­ბით და­სახ­ლე­ბულ ზო­ნებ­ზე.

„ახ­ლა ვიმ­ყო­ფე­ბით ომ­ის ე.წ. თხე­ლი ფა­ზის მდგო­მა­რე­ობ­აში და ამ ვი­თა­რე­ბა­ში ევ­რო­კავ­ში­რის იმ ქვეყ­ნებ­მა, რომ­ლე­ბიც აქ­ამ­დე სკეპ­ტი­კუ­რად უყ­ურ­ებ­დნენ არ­ხე­ბის დაბ­ლოკ­ვას, გა­დად­გეს ეს ნა­ბი­ჯი. ამ­ის გა­ზი­არ­ება, რა თქმა უნ­და, იმ ქვეყ­ნის­თვის, რომ­ლის 20% არ­ის ოკ­უპ­ირ­ებ­ული, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია. აქ მოქ­მე­დებს „სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ნო­ნი ოკ­უპ­ირ­ებ­ული ტე­რი­ტო­რი­ებ­ის შე­სა­ხებ“, რო­მე­ლიც ით­ვა­ლის­წი­ნებს გარ­კვე­ული ტი­პის შეზღუდ­ვებს. თუმ­ცა, პრაქ­ტი­კა­ში უფ­რო მე­ტი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქ­ვს არა იმ­დე­ნად სა­კა­ნონ­მდებ­ლო ბლო­კი­რე­ბას, რამ­დე­ნა­დაც პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბას კომ­პა­ნი­ებ­ის მხრი­დან, რომ მსხვილ­მა ოპ­ერ­ატ­ორ­ებ­მა აიღ­ონ სა­მო­ქა­ლა­ქო პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა და თა­ვად ჩახ­სნან პა­კე­ტე­ბი­დან კრემ­ლის მა­უწყებ­ლე­ბი — ეს არ­ის სწო­რი მიდ­გო­მა.

თა­ნამ­გზავ­რულ მა­უწყებ­ლო­ბას ეს ვერ უშ­ვე­ლის, სამ­წუ­ხა­როდ, რად­გან ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში არა­ერ­თი პი­რა­ტუ­ლი ან­ტე­ნა გავ­რცელ­და და ეს სა­კითხიც მო­სა­წეს­რი­გე­ბე­ლია. ჩვენ მოგ­ვი­წევს ვი­მუ­შა­ოთ ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით და სა­ინ­ფორ­მა­ციო უს­აფ­რთხო­ებ­ის პო­ლი­ტი­კა­ზე გა­ვაგ­რძე­ლოთ მუ­შა­ობა. უპ­ირ­ვე­ლე­სად, ამ­ის პო­ლი­ტი­კუ­რი ნე­ბა უნ­და არ­სე­ბობ­დეს.

რაც შე­ეხ­ება შიგ­ნით მა­უწყე­ბელ არ­ხებს, რომ­ლე­ბიც პირ­და­პირ ფი­ნან­სდე­ბი­ან რუ­სე­თი­დან, ეს არ­ხე­ბი ჩემ­თვის არ გა­ნი­ხი­ლე­ბა, რო­გორც მე­დია სა­შუ­ალ­ებ­ები, მა­გა­ლი­თად, „ალტ-ინ­ფო“ და მა­თი პარ­ტი­ული ჯგუ­ფი პირ­და­პირ არ­ის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი 5-6 ივ­ლი­სის მოვ­ლე­ნებ­თან, მოგ­ვი­ან­ებ­ით ჟურ­ნა­ლის­ტებ­ზე ძა­ლა­დო­ბის და მუ­ქა­რის შემ­თხვე­ვებ­თან, ამ­იტ­ომ ეს წმინ­და პრო­კუ­რა­ტუ­რის საქ­მეა“, — აცხა­დებს ნა­თია კუპ­რაშ­ვი­ლი.