საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების განაცხადზე საპასუხოდ კითხვარი გადაეცა. კითხვარი ევროკომისარმა გაფართოებისა და სამეზობლო პოლიტიკის საკითხებში ოლივერ ვარჰეიმ საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრს ილია დარჩიაშვილს ლუქსემბურგში გადასცა. კითხვარში 369 კითხვაა, რაც გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე ევროკავშირის რომელიმე პარტნიორს მიუღია. მანამდე, ევროკავშირში გაწევრიანების მსურველები 2000-დან 5 000-მდე კითხვაზე სცემდნენ პასუხს. კითხვარი აუცილებელი ეტაპია ევროინტეგრაციისა და კანდიდატის სტატუსის მინიჭების გზაზე. კითხვარზე საქართველოს ხელისუფლების მიერ პასუხების გაცემის შემდეგ ევროკომისია მოამზადებს დასკვნას და ევროპულ საბჭოს გადაუგზავნის. კითხვარის შესავსებად საქართველოს 1,5 თვე აქვს.
— რამდენად მზადაა ხელისუფლება იმისთვის, რომ უმოკლეს ვადაში შეავსოს ევროკავშირისგან მიღებული კითხვარი, რომლის საფუძველზეც ჩვენი საკითხის განხილვა მომდევნო ეტაპზე გადავა?
— კითხვარი, თავისთავად, არის ძალიან მნიშვნელოვანი დოკუმენტი, რომელიც შეაფასებს საქართველოს მზაობას, რამდენად შეძლებს ქვეყანა ევროკავშირში გაწევრიანებისთვის მოლაპარაკებების წარმოებას და, ზოგადად, ამ პროცესის წარმართვას. ჩვენ ყველანაირად ვეცდებით, რომ უმოკლეს დროში შევავსოთ კითხვარი. შეიძლება ვიხელმძღვანელოთ სხვა ქვეყნების გამოცდილებით.
ვფიქრობ, რომ ძალიან დიდი ოპტიმიზმის საფუძველი ნამდვილად გვაქვს, გამომდინარე იქიდან, რომ უკვე წლებია ვასრულებთ ასოცირების შეთანხმებას, რაც ყოველთვის ფასდებოდა ძალიან პოზიტიურად ევროკავშირის მხრიდან. ეს იმას ნიშნავს, რომ ის ვალდებულებები, რაც საქართველოს აქამდე შესასრულებელი ჰქონდა, შესრულებული აქვს.
— დასავლეთის მიერ ბოლო დროს გამოქვეყნებულმა არც თუ ბოლომდე დადებითმა შეფასებებმა ქვეყნის ხელისუფლებას ძირეული რეფორმების გატარების აუცილებლობა კიდევ ერთხელ შეახსენა. მათი რეკომენდაციების მიხედვით, სხვა დანარჩენ სფეროებთან ერთად ჩვენთან სასამართლო რეფორმის განხორციელების ტემპის აჩქარებაც დაგვჭირდება…
— კითხვარით რეალურად მოხდება შეფასება იმისა, თუ რა ეტაპზეა ქვეყანა. ამ კითხვარის შევსების საფუძველზე ევროკომისია მოამზადებს შეფასებას/ანალიზს ქვეყნის მდგომარეობასთან დაკავშირებით, თუ რამდენად პოლიტიკურად, ეკონომიკურად, სამართლებრივად ვართ მზად ამისათვის. რას ნიშნავს ეს: როგორ მუშაობენ ინსტიტუტები, რას აკეთებს პარლამენტი, აღმასრულებელი ხელისუფლება, სასამართლო ხელისუფლება, როგორ არის ხელისუფლება განაწილებული და ა.შ. ეს არის შეფასებითი ნაწილი, კითხვარიც სწორედ ამას ემსახურება. რაც შეეხება დღის წესრიგს, ჩვენ ევროკავშირში ინტეგრაციის დღის წესრიგი ამ დრომდე გვქონდა და გვაქვს ასოცირების შეთანხმება. შეფასებები ამ შეთანხმების შესრულებაზე, მე ვიტყოდი, რომ ყოველთვის იყო პოზიტიური, მითუმეტეს, თუ სხვა ქვეყნებს შევადარებთ. ასე რომ, მოვლენებს წინ ნუ გავუსწრებთ, ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესი და მოლაპარაკებები როცა დაიწყება ევროკავშირში გაწევრიანებისთვის, რაც ევროკავშირთან ურთიერთობების კიდევ ცალკე ეტაპია, რა თქმა უნდა, იქ დღის წესრიგში იდგება ყველა მიმართულებით რეფორმები, ცვლილებები ყველა მიმართულებით, საკანონმდებლო დაახლოება და ა.შ. რეფორმაც ხომ, საბოლოო ჯამში, დადის საკანონმდებლო ცვლილებებამდე?! პარლამენტს ამ მიმართულებით ძალიან მნიშვნელოვანი როლი ექნება, რათა ამ რეფორმებს მყარი საფუძველი შეუქმნას.
— შარლ მიშელის დოკუმენტთან კავშირში თუ არის ამ კითხვარის შევსება, რადგან, როგორც ვიცით, ის დოკუმენტი, გარდა პარტიებს შორის ურთიერთობების საკითხებისა, ქვეყანაში განსახორციელებელ რეფორმებსაც მოიცავდა?
— ჯერ კითხვარი არ მინახავს, ვერ გეტყვით რასთანაა დაკავშირებული, მაგრამ ყოველთვის ვამბობ, ნუ ავურევთ ერთმანეთში ქვეყნის შიდა პროცესებისთვის გამოყენებულ შეთანხმებას, რომელიც იყო პარტიებს შორის შეთანხმება, მიუხედავად იმისა, რომ ის ეხებოდა რეფორმებსაც და შეიძლება იმ საკითხებსაც, რაც ევროკავშირთან ურთიერთობებს მოიცავს. რაც შეეხება რეფორმებს და ევროინტეგრაციის გზას, ეს ყველაფერი არის ჩვენი ასოცირების დღის წესრიგის ნაწილი, ამიტომ ხელოვნურად რაღაც თემების შემოტანა ამ პროცესში არ იქნება ხელსაყრელი ჩვენი ქვეყნისთვის. შარლ მიშელის შეთანხმებამ ძალიან დიდ მიზანს და შედეგს მიაღწია, რათა პარლამენტში ოპოზიცია ყოფილიყო წარმოდგენილი, ბოიკოტი დასრულებულიყო და, პირველ რიგში, სწორედ ეს იყო ამ მედიაციის მიზანი. რაც შეეხება რეფორმებს, ჩვენ უკვე ვნახეთ ბევრი ნაბიჯი გადადგმული, თუნდაც, იმ კუთხით, რაც იყო გათვალისწინებული იმ შეთანხმებაში: მაგალითად, საარჩევნო რეფორმა, რაც განხორციელდა. ასე რომ, ვფიქრობ, ამ თემასთან დაბრუნება არ იქნებოდა სწორი.
— დაბოლოს, რა დროა საჭირო ამ პროცედურების გასავლელად?
— რამდენადაც ჩემთვის დღეს არის ცნობილი, დაახლოებით, მაისის ბოლომდე გვექნება დრო კითხვარის შესავსებად, კითხვარის შევსების შემდგომ ჩვენ მას დავუბრუნებთ ევროკომისიას; ევროკომისია მოამზადებს შეფასების დოკუმენტს, ანალიზს კითხვარის საფუძველზე და შემდგომ უკვე ევროკავშირის წევრი ქვეყნები, ევროკავშირის საბჭოს ფარგლებში, იმსჯელებენ იმაზე, საქართველოს, უკრაინასა და მოლდოვას მიანიჭონ თუ არა ევროკავშირის წევრობის კანდიდატი ქვეყნის სტატუსი. პოლიტიკური გადაწყვეტილების არსებობის შემთხვევაში, თუკი ევროკავშირის წევრი ქვეყნები გადაწყვეტენ, რომ კარი გაუხსნან საქართველოს, უკრაინასა და მოლდოვას, რა თქმა უნდა, შემდეგ საუბარი გვექნება სხვა პროცედურებზე და სხვა ეტაპებზე, რაც უკვე უშუალოდ ჭირდება მოლაპარაკებების პროცესს და ევროკავშირში გაწევრიანებას.