ჟურნალისტი მერაბ მეტრეველი საზოგადოების მწარე ბულინგის ქვეშ მოექცა კითხვის დასმის გამო და დისკუსიის გახსნისა თუ მსჯელობის წარმართვისთვის… „იმას, რასაც არ ვეთანხმები მე — მტრული და მოღალატეობრივია!” — ასეთი სწორხაზოვანი შეფასებების მქონე საზოგადოების ნაწილი რამდენად ახდენს ცუდ გავლენას ჟურნალისტზე, მის პროფესიულ საქმიანობაზე, საზოგადოების აზროვნების განვითარებაზე? კონკრეტული შემთხვევის გამო ბულინგის ასეთი ხარისხი რამდენად დამაზიანებელია იმისთვის, რომ პოლიტიკურად მოტივირებული აწ უკვე ცნობილი/გავრცელებული ნარატივების გარდა სხვა აზრს, სხვა კითხვას, სხვა მოქმედებას არ ჰქონდეს ამ ქვეყანაში გასაქანი? რამდენად დასაგმობია კატეგორიული აზროვნებით მანიპულირება შესაძლო საღი აზრის განვრცობისა და კითხვის დასმის თავშივე ჩასახშობად? როგორ უნდა გაირღვეს ის ჯადოსნური წრე, რაც ქართული მედიის მხრიდან პროპაგანდისტული ომის წარმოების შედეგია? — ეს კითხვები სწორედ ჟურნალისტ მერაბ მეტრეველის წინააღმდეგ 21 მარტს გაჩაღებული ბულინგის კამპანიის პირობებში ცოცხლდება.
მერაბ მეტრეველს ფეისბუკში კულტურის მინისტრი თეა წულუკიანიც კი გამოეხმაურა ასეთი პოსტით: „აჰ, თქვენ ამობრძანდით ხალადეცის ფორმიდან? და, როგორ თუ გაბედე ჩვენ მიერ ჩამოსხმული ყალიბიდან „ბაშკის” ამოყოფაო, ჩაგცხეს თავში? ნწ, ნწ. რა საოცარია, რომ გიკვირთ, ვინაიდან აზრის დაშტამპვას თავადვე ხომ ემსახურეთ ბოლო ათი წელიწადი? აქვე დავძენ, რომ ახლა, აზრის ყალიბში დიდხანს ნამყოფს, ცოტა ვარჯიში დაგჭირდებათ, რადგან უსუფაშვილს დააჯაბნინეთ თავი ამ ბევრად უფრო უნარიანმა მოსაუბრემ. არა უშავს, თუ ისევ ძველი მეტრეველი გახდებით! გილოცავთ”.
სოლიდარობის ნიშნად, ჩვენი სააგენტო მერაბ მეტრეველს დაუკავშირდა და საკითხის უკეთ გაშლა სთხოვა.
— თქვენს რა პოზიციას მოჰყვა აჟიოტაჟი სოციალურ ქსელში?
— გადაცემაში სტუმრად მყავდა დავით უსუფაშვილი, რომელთანაც ბევრ თემაზე ვისაუბრეთ ერთი საათის განმავლობაში და საუბრის ბოლოს უკრაინის თემაზე მოჰყვა ეს კითხვაც, რომ რას ვაკეთებთ — თუ რუსეთი ჩვენსკენ შემობრუნდა და ჩვენც მოგვთხოვა ნეიტრალიტეტი? ამ თემაზე შევყევით ერთმანეთს დებატებში. მინდოდა — რაღაც სხვა კუთხითაც შეგვეხედა ამ პრობლემისთვის. მინდოდა გვემსჯელა, რადგან კამათში იბადება ჭეშმარიტება… მე მაქსიმალურად ვეკამათებოდი რესპონდენტს, რათა მისი პოზიცია გამოკვეთილიყო, ჩემი და სხვადასხვა არგუმენტები უფრო გახმიანებულიყო — კამათის ფუნქცია ეს არის! ეს დისკუსია, როგორც ხდება ხოლმე საქართველოში, დაამოკლეს — ფრაგმენტებად დაჭრეს, აიტაცეს და დაიწყეს იარლიყების მოწეპება. ატყდა ლანძღვა-გინება მხოლოდ იმის გამო, რომ რაღაც თემაზე ვთქვი — მოდი, ვიმსჯელოთ! და ამ თემაზე შეიძლება იყოს განსხვავებული პოზიციები!.
როცა ნატო ვერ იღებს გადაწყვეტილებას, გვიღირს თუ არა ნატოს საკითხზე რუსეთთან დაპირისპირება? — ასე დასმულ კითხვას მოჰყვა ერთი ამბავი…
დავწერე ფეისბუკზე ჩემი მოსაზრება, რომ არჩევანი თუ გვაქვს — ნატო თუ ნეიტრალიტეტი — რა თქმა უნდა, ნატო მირჩევნია. ნატო ჩემთვისაც უკეთესია, ვიდრე ნეიტრალიტეტი. მაგრამ, ვთქვი — თუ გამოიკვეთა, რომ ნატო არ არის გადაწყვეტილების მიმღები ამ სიტუაციაში, შეიძლება მეორე ომის საფრთხის წინაშე დავდგეთ, როცა უკრაინაში მორჩება ომი (მერე ჩვენსკენაც შეიძლება მობრუნდეს რუსეთი, ხომ? მთელი მსოფლიო ამას ამბობს, რომ მერე შეიძლება იყოს საქართველო, რასაც რუსეთი იყენებს ჩვენს წინააღმდეგ პიარისთვის, მიზეზისთვის და ა.შ.) და ამიტომ მოვიყვანე მოლდოვის მაგალითი. მოლდოვას ნათქვამი აქვს, რომ კონსტიტუციაში უწერია ნეიტრალიტეტი, მაგრამ არ ჩაბარებია, ხომ, რუსეთს?! ის ევროკავშირისკენ მიდის! ანუ შეიძლება ნეიტრალური იყო, მაგრამ, ამავე დროს, პროდასავლურიც. ანუ, ჩვენთან მხოლოდ ერთი მხრიდან უყურებენ ამ საკითხს და მინდოდა სხვა მხრიდანაც შეგვეხედა ამ თემის გასაშლელად. ყველაფერზე, ჩემი აზრით, უნდა იყოს მსჯელობა. როგორც ჩანს, ასეთი მიდგომა იარლიყების მიკერების მიზეზი ხდება ყოველთვის.
— ადამიანები, როგორ ცენზორები, თავისი ბულინგით რა გავლენას ახდენენ შენზე და პროფესიული კუთხით თუ გიშლიან ხელს?
— კამათი მისაღებია, მაგრამ ლანძღვა-გინება ყველა ადამიანზე ცუდად მოქმედებს.
— მონაწილეობს თუ არა საზოგადოებაც იმაში, რომ ყველანაირი კითხვა არ დაისვას ეთერში და მხოლოდ რადიკალიზებული პოლიტიკური ნარატივების ჩარჩოს არ გასცდე?
— გეთანხმები, თან ეს წინააღმდეგობა მიდის, თითქოს, პატრიოტული მოტივის ფონზე, რომ აი, ეს არის თურმე ქვეყნის ინტერესების საწინააღმდეგო მოქმედება. ანუ შენზე ვაჟკაცები არიან, შენზე პატრიოტები არიან და შენ კიდევ ქვეყნის მოღალატე ხარ. რაღაც საკითხს დააყენებ თუ არა სხვანაირად, გამოდის, რომ გეცემიან.
— თეა წულუკიანს გამოხმაურება მოულოდნელი იყო შენთვის?
— ჩემს პოსტზე გამოხმაურებას მისგან ნამდვილად არ ველოდი, თან ისეთი არაერთაზროვანი კომენტარი იყო… თითქოს მაქებდა, თან მლანძღავდა… მთავარ ცენზორად, ლამის, მე გამომაცხადა. ვერ მივხვდი — რა უნდა.
— რა უნდა გაკეთდეს, რომ ეს მოჯადოებული წრე გაირღვეს?
— პროპაგანდისტული ომია გაჩაღებული. ჩემზე ვერ მოახდენს გავლენას ეს დაბულინგება, თუმცა ადვილია ამის მოსმენათქო, ვერ ვიტყვი.
კომენტარი — პროფესორი თორნიკე შარაშენიძე ამბობს, რომ ქვეყანა
ტოტალიტარიზმიდან ვერ გამოვიდა
განსხვავებულ აზრთან დაკავშირებით ჩვენს საზოგადოებას ძალიან დიდი მიუღებლობა აქვს. ჟურნალისტების მხრიდან როცა დაისმება განსხვავებული შეკითხვა, ეს მაშინვე სტიგმებისა და იარლიყების მიწეპების საფუძველი ხდება. რასთან გვაქვს საქმე?
თორნიკე შარაშენიძე: — ეს აგრესია მეც გამომიცდია ჩემს თავზე. სამწუხაროდ, ამის ახსნა არის ძალიან მარტივი. ეს ქვეყანა ტოტალიტარიზმიდან აშკარად ვერ გამოვიდა. ჩვენ ძალიან ბევრი მაჩვენებლით ჩარჩენილები ვართ 90-91-იან წლებში, როდესაც იყო გაგანია ისტერიკა კრემლის და სუსის აგენტებზე. დღესაც, საქართველოში ერთ-ერთი პოპულარული სიტყვა არის აგენტი და მოღალატე. სინამდვილეში ამ ტერმინის მნიშვნელობა ძალიან ბევრს საერთოდ არ აქვს გააზრებული. როცა ვიღაცას ეძახიან მოღალატეს და კითხულობენ — ვის ან რას უღალატა? — პასუხი არის ხოლმე, როგორც წესი, რომ უღალატა რომელიმე პოლიტიკოსს, ბელადს და არა ქვეყანას. ძალიან ხშირ შემთხვევაში კონკრეტული პოლიტიკოსი გაიგივებულია ქვეყანასთან. თუ ვინმემ მას ბოლომდე არ დაუჯერა, რაღაცაში არ გაუწია ანგარიში, ეს ავტომატურად მიიჩნევა ქვეყნის ღალატად, ანუ ხდება ხოლმე კონკრეტული პიროვნების სამშობლოსთან გაიგივება. ამიტომ, ისევ და ისევ 30 წლის წინანდელი პერიოდი მახსენდება. მე მახსოვს რუსთაველზე სიმღერები იყო ხოლმე — „ზვიადი საქართველოა“. დაახლოებით იქ არის ჩარჩენილი ძალიან ბევრი. ამის გამოვლინება იყო სწორედ გუშინ მერაბ მეტრეველზე თავდასხმაც.
