უკ­რა­ინ­ელი ფი­ლო­სო­ფო­სი და ინ­გლი­სუ­რე­ნო­ვა­ნი სა­ინ­ფორ­მა­ციო გა­მოშ­ვე­ბის — Ukraine World-ის რე­დაქ­ტო­რი ვო­ლო­დი­მირ ერ­მო­ლენ­კო ამ­ბობს: „უკ­რა­ინა და­სავ­ლეთ­მა შთა­აგ­ონა და ახ­ლა დროა, რომ მან და­სავ­ლე­თი შთა­აგ­ონ­ოს“. უკ­რა­ინ­ელი ფი­ლო­სო­ფო­სი აქ­ცენ­ტს აკ­ეთ­ებს უკ­რა­ინ­ულ იდ­ენ­ტო­ბა­სა და უკ­რა­ინ­ელი ხალ­ხის და­სავ­ლე­თი­სად­მი მის­წრა­ფე­ბე­ბის არ­სზე.

თა­ვი­სუფ­ლე­ბაუკ­რა­ინ­ის, რო­გორც პო­ლი­ტი­კუ­რი ერ­ის, იდ­ენ­ტო­ბის
მთა­ვა­რი მა­ხა­სი­ათ­ებ­ელია

ახ­ლა უკ­რა­ინ­აზე წე­რა შე­მაძ­რწუ­ნე­ბე­ლია. კი­ევი, ჩვე­ნი დე­და­ქა­ლა­ქი ბომ­ბე­ბის გა­რე­მოც­ვა­შია. ცნო­ბე­ბი მომ­დის, რომ ახ­ლო მე­გო­ბა­რი ქვეყ­ნის დაც­ვას შე­ეწ­ირა. ან­გა­რი­შე­ბი აჩ­ვე­ნებს, რომ ბომ­ბე­ბი საცხოვ­რე­ბელ სახ­ლებს ხვდე­ბა, სა­ავ­ად­მყო­ფო­ებს და ქა­ლა­ქის ცენ­ტრა­ლურ მო­ედ­ნებს. ჩვენ არ ვი­ცით, რამ­დენ ხანს გას­ტანს ეს რე­ალ­ობა. თუ კი­ევ­ში, ხარ­კოვ­ში, ჩერ­ნი­გორ­ში ან სხვა დიდ ქა­ლაქ­ში რჩე­ბით, ვერ იქ­ნე­ბით დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი, რომ ერთ თვე­ში ის­ევ ცოცხა­ლი იქ­ნე­ბით.

მთა­ვა­რია, სამ­ყა­რომ გა­იგ­ოს ერ­თი რამ: უკ­რა­ინა ეწ­ინა­აღ­მდე­გე­ბა და ყო­ველ­თვის შე­ეწ­ინა­აღ­მდე­გე­ბა მტერს. უკ­რა­ინ­ას და­მო­უკ­იდ­ებ­ლო­ბის დაუოკებელი სურ­ვი­ლი აქ­ვს. ეს სურ­ვი­ლი, უკ­ვე სა­უკ­უნე­ებია, აქ­ვს და ახ­ლა მთე­ლი ძა­ლით მოჰ­ყავს სიცხა­დე­ში. თა­ვი­სუფ­ლე­ბა — უკ­რა­ინ­ის, რო­გორც პო­ლი­ტი­კუ­რი ერ­ის, იდ­ენ­ტო­ბის მთა­ვა­რი მა­ხა­სი­ათ­ებ­ელია.

უკ­რა­ინ­ის პო­ლი­ტი­კუ­რი კულ­ტუ­რა ეფ­უძ­ნე­ბა ან­ტი­ტი­რა­ნულ, დე­მოკ­რა­ტი­ულ და რეს­პუბ­ლი­კურ ღი­რე­ბუ­ლე­ბებს. რუ­სეთ­ში კი უმ­რავ­ლე­სო­ბას მოს­წონს თა­ვი­სი მე­ფე; უკ­რა­ინ­ელ­ები კი მის ოპ­ოზ­იცი­ას­თან იდ­ენ­ტი­ფი­ცირ­დე­ბი­ან, ის­ინი პო­ლი­ტი­კა­ში სო­ცი­ალ­ურ კონ­ტრაქ­ტს ხე­და­ვენ. ეს მომ­დი­ნა­რე­ობს ად­რე­ული ეპ­ოქ­იდ­ან, რო­დე­საც უკ­რა­ინ­ელი მე­ომ­რე­ბის ფე­ნა, ცნო­ბი­ლი რო­გორც კა­ზა­კე­ბი, თა­ვი­ანთ ლი­დე­რებ­თან შე­თან­ხმე­ბებს დებ­დნენ, რომ­ლე­ბიც უზ­რუნ­ველ­ყოფ­და მა­თი უფ­ლე­ბე­ბი­სა და თა­ვი­სუფ­ლე­ბე­ბის აღი­არ­ებ­ას. ას­ეთ აზ­როვ­ნე­ბას ღრმად აქ­ვს ფეს­ვე­ბი გად­გმუ­ლი და მი­სი აღ­მოფხვრა შე­უძ­ლე­ბე­ლია. კა­ზა­კი, თა­ვი­სუ­ფა­ლი მე­ომ­არი ღია სტეპ­ში, უკ­რა­ინ­ული იდ­ენ­ტო­ბის ერთ-ერ­თი სიმ­ბო­ლოა.

უკ­რა­ინა ას­ევე პო­ლი­ტი­კუ­რი ერია. ის არ არ­ის და­ფუძ­ნე­ბუ­ლი რო­მე­ლი­მე ეთ­ნი­კურ, ენ­ობ­რივ ან რე­ლი­გი­ურ იდ­ენ­ტო­ბა­ზე. ის პლუ­რა­ლის­ტუ­რია. შე­გიძ­ლი­ათ იყ­ოთ უკ­რა­ინ­ულ­ენ­ოვ­ანი, რუ­სუ­ლე­ნო­ვა­ნი ან ყი­რი­მე­ლი თა­თა­რი და მზად იყ­ოთ უკ­რა­ინ­ის და­სა­ცა­ვად. თქვენ შე­იძ­ლე­ბა იყ­ოთ უკ­რა­ინ­ელი მარ­თლმა­დი­დე­ბე­ლი, ბერ­ძე­ნი კა­თო­ლი­კე, რო­მა­ელი კა­თო­ლი­კე, პრო­ტეს­ტან­ტი, მუს­ლი­მი ან ებ­რა­ელი და გვერ­დში და­უდ­გეთ ამ ქვეყ­ნის თა­ვი­სუფ­ლე­ბას. უკ­რა­ინ­ას ჰყავს ებ­რა­ული წარ­მო­შო­ბის რუ­სუ­ლე­ნო­ვა­ნი პრე­ზი­დენ­ტი. რო­დე­საც რუ­სე­თის პრე­ზი­დენ­ტი ვლა­დი­მერ პუ­ტი­ნი ას­ეთ ად­ამი­ან­ებს „ნა­ცის­ტებს“ უწ­ოდ­ებს, ის მხო­ლოდ თა­ვის ფა­ნა­ტიზ­მს ავ­ლენს.

 

ჩვენ მო­მა­ვალს შევ­ცქე­რით და არა წარ­სულს

უკ­რა­ინ­ელ­ები კულ­ტუ­რუ­ლად გან­სხვავ­დე­ბი­ან რუ­სე­ბის­გან. უკ­რა­ინ­ული ენა არ არ­ის იგ­ივე რუ­სუ­ლი (მას უფ­რო მე­ტი სა­ერ­თო სიტყვა აქ­ვს ბე­ლა­რუ­სულ­თან და პო­ლო­ნურ­თან, ვიდ­რე რუ­სულ­თან), გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი კულ­ტუ­რა, გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი მუ­სი­კა, გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი ვი­ზუ­ალ­ური კო­დე­ბი და ერ­ოვ­ნუ­ლი ტა­ნი­სა­მო­სი. რო­დე­საც ბა­ტო­ნი პუ­ტი­ნი ბრძა­ნებს, რომ უკ­რა­ინ­ელ­ები და რუ­სე­ბი ერ­თი და იგ­ივე ხალ­ხია, ის უბ­რა­ლოდ კი არ ცდე­ბა, არ­ამ­ედ სცილ­დე­ბა იმ­ას­აც, რა­საც საბ­ჭო­თა პრო­პა­გან­დის­ტე­ბი აცხა­დებ­დნენ. მათ აღი­არ­ეს გან­სხვა­ვე­ბა უკ­რა­ინ­ელ­ებს, რუ­სებ­სა და ბე­ლო­რუ­სებს შო­რის.

პუ­ტი­ნი უფ­რო არ­ქა­ულია, ვიდ­რე საბ­ჭო­თა კავ­ში­რი. ის უბ­რუნ­დე­ბა მე-19 სა­უკ­უნ­ის რუ­სე­თის იმ­პე­რი­ას თა­ვი­სი იდე­ით, რომ არ­სე­ბობს სა­ერ­თო „რუ­სი“ ერი, მათ შო­რის „დი­დი რუ­სე­ბი“, „პა­ტა­რა რუ­სე­ბი“ (უკ­რა­ინ­ელ­ები) და „თეთ­რი რუ­სე­ბი“ (ბე­ლო­რუ­სე­ლე­ბი). ეს არ­ის ილ­უზია, რო­მელ­შიც ის ცხოვ­რობს. ეს კრი­მი­ნა­ლუ­რი ილ­უზიაა, რო­მე­ლიც უბ­იძ­გებს მას ომი გა­მო­უცხა­დოს უკ­რა­ინ­ას და გა­ნა­ხორ­ცი­ელ­ოს სა­რა­კე­ტო და სა­ჰა­ერო დარ­ტყმე­ბი ის­ეთ ქა­ლა­ქებ­ზე, რო­გო­რე­ბი­ცაა ხარ­კო­ვი, სა­დაც რუ­სულ ენ­აზე ყვე­ლა­ზე მე­ტი ად­ამი­ანი სა­უბ­რობს.

დღე­ვან­დე­ლი რუ­სე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, უკ­რა­ინ­ელ­ებს არ აქ­ვთ ნოს­ტალ­გია. წარ­სუ­ლი ჩვენ­თვის ძი­რი­თა­დად მტკივ­ნე­ული გა­მოც­დი­ლე­ბაა, ამ­იტ­ომ არ­ცერთ ოქ­როს ხა­ნას არ ვიხ­სე­ნებთ. არ­ჩევ­ნე­ბის ის­ეთი სლო­გა­ნით, რო­გო­რი­ცაა „მო­დით, უკ­რა­ინა კვლავ დი­დე­ბუ­ლი გავ­ხა­დოთ”, აქ ვერ მო­იგ­ებ. „ის­ევ“ — ჩვენ­თვის ცუ­დი სიტყვაა, ჩვენ მო­მა­ვალს შევ­ცქე­რით და არა წარ­სულს.

უკ­რა­ინ­ის უახ­ლე­სი ის­ტო­რია — ეს არ­ის ღირ­სე­ბის და ღი­რე­ბუ­ლე­ბე­ბის გა­და­ად­გი­ლე­ბის ამ­ბა­ვი აღ­მო­სავ­ლე­თის­კენ. ღირ­სე­ბა, რო­მა­ული სიტყვაა, რო­მე­ლიც სა­ზო­გა­დო­ებ­ის ზე­და ფე­ნე­ბის­გან გა­ნუ­ყო­ფელ თვი­სე­ბას ნიშ­ნავ­და, რო­მე­ლიც თან­და­თა­ნო­ბით მთელ და­სავ­ლეთ­ში გავ­რცელ­და და ახ­ლა სა­კუ­თარ თავ­ში ფუნ­და­მენ­ტურ უფ­ლე­ბებს და თა­ვი­სუფ­ლე­ბას მოიაზრებს.


ეს
შე­სა­ნიშ­ნა­ვი ტრან­სფორ­მა­ცია არ არ­ის მხო­ლოდ უკ­რა­ინ­ული
იდ­ენ­ტო­ბის ტრან­სფორ­მა­ცია

ბო­ლო რამ­დე­ნი­მე წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, ჩვე­ნი უკ­რა­ინ­ული იდ­ენ­ტო­ბის გრძნო­ბა უფ­რო ინ­ტენ­სი­ური და ცხა­დი გახ­და. 2014 წლი­დან დაწყე­ბუ­ლი რუ­სუ­ლი აგ­რე­სია და­ეხ­მა­რა მის გამ­ყა­რე­ბას იმ ად­ამი­ან­ებ­ში, რომ­ლე­ბიც, შე­საძ­ლოა, ად­რე რუ­სულ კულ­ტუ­რას­თან ან რუ­სულ სა­ინ­ფორ­მა­ციო სივ­რცეს­თან უფ­რო ახ­ლოს გრძნობ­დნენ თავს. პუ­ტი­ნის ჩა­რე­ვამ ეს პრო­ცე­სი და­აჩ­ქა­რა. რო­დე­საც რუ­სე­ბი იჭ­რე­ბი­ან სახ­ლებ­ში და ან­გრე­ვენ ხარ­კო­ვის ცენ­ტრა­ლურ მო­ედ­ანს აღ­მო­სავ­ლეთ უკ­რა­ინ­აში, ყო­ვე­ლი გას­რო­ლა ამ­ცი­რებს იმ ად­ამი­ან­თა რიცხვს, რო­მე­ლიც რუ­სეთს თა­ნა­უგ­რძნობს. ად­ამი­ან­ები, რომ­ლე­ბიც ათი წლის წინ ფიქ­რობ­დნენ, რომ რუ­სულ კულ­ტუ­რულ სივ­რცეს ეკ­უთ­ვნოდ­ნენ, ახ­ლა უკ­რა­ინ­ულ იდ­ენ­ტო­ბას გრძნო­ბენ. მათ შე­უძ­ლი­ათ ისა­უბ­რონ რუ­სუ­ლად ან წა­ვიდ­ნენ რუ­სულ უკ­რა­ინ­ის მარ­თლმა­დი­დებ­ლურ ეკ­ლე­სი­აში, მაგ­რამ ის­ინი უკ­რა­ინ­ელ­ები არი­ან. რუ­სეთ­მა წა­აგო ბრძო­ლა მა­თი გუ­ლი­სა და გო­ნე­ბის­თვის.

და­ბო­ლოს, უკ­რა­ინ­ელ­ებს სულ უფ­რო და უფ­რო სურთ ევ­რო­პას­თან ყოფ­ნა. და­ახ­ლო­ებ­ით 86% მხარს უჭ­ერს ევ­რო­კავ­შირ­ში გა­წევ­რი­ან­ებ­ას, ხო­ლო 76% მხარს უჭ­ერს ნა­ტო­ში გა­წევ­რი­ან­ებ­ას. რუ­სე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, რო­მელ­თა დი­დი ნა­წი­ლიც და­სავ­ლეთს თა­ვის მტრად მი­იჩ­ნევს, უკ­რა­ინ­ელ­ები, ძი­რი­თა­დად, თავს ევ­რო­პე­ლე­ბად გრძნო­ბენ და სურთ და­სავ­ლე­თის ნა­წი­ლი გახ­დნენ. მა­შინ, რო­ცა პუ­ტი­ნი მათ ტან­კე­ბით უპ­ირ­ის­პირ­დე­ბა, ის­ინი ახ­ალი ენ­ერ­გი­ით იმ­უხ­ტე­ბი­ან ევ­რო­პუ­ლი ღი­რე­ბუ­ლე­ბე­ბის­კენ და წარ­მო­უდ­გე­ნელ გამ­ბე­და­ობ­ას ავ­ლე­ნენ მათ დაც­ვა­ში.

ეს შე­სა­ნიშ­ნა­ვი ტრან­სფორ­მა­ცია არ არ­ის მხო­ლოდ უკ­რა­ინ­ული იდ­ენ­ტო­ბის ტრან­სფორ­მა­ცია. ეს არ­ის ევ­რო­პუ­ლი ღი­რე­ბუ­ლე­ბე­ბის გა­ფარ­თო­ება აღ­მო­სავ­ლე­თით. ეს არ­ის ის­ტო­რია ევ­რო­პუ­ლი იდე­ის სიძ­ლი­ერ­ეზე, რო­მელ­საც დღე­ვან­დე­ლი ევ­რო­პა ზოგ­ჯერ ერ­იდ­ება. ეს არ­ის ევ­რო­პუ­ლი ჰუ­მა­ნიზ­მის ის­ტო­რია, რომ­ლის ფეს­ვე­ბიც ძველ ბერ­ძნულ ფი­ლო­სო­ფი­აში, რო­მა­ული რეს­პუბ­ლი­კა­ნიზ­მის მეშ­ვე­ობ­ით, იტ­ალი­ის ქა­ლაქ-რეს­პუბ­ლი­კე­ბამ­დე გან­მა­ნათ­ლებ­ლო­ბი­სა და ან­ტი­ნა­ცის­ტუ­რი წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბის იდე­ებ­ით გვხვდე­ბა. პუ­ტი­ნის იმ­პე­რი­ის­ად­მი წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბით უკ­რა­ინ­ელ­ები აჩ­ვე­ნე­ბენ, რომ ამ ჰუ­მა­ნის­ტურ ტრა­დი­ცი­ას აქ­ვს ძა­ლა, ენ­ერ­გია და გამ­ბე­და­ობა, რომ და­იც­ვას თა­ვი.

წყა­რო — „ეკონომისტი“