მი­უხ­ედ­ავ­ად იმ­ისა, რომ ლუც­კი და­სავ­ლეთ უკ­რა­ინ­აშია — არც თუ ისე ახ­ლოს ფრონ­ტის ხაზ­თან — რუ­სულ ბომ­ბებს მა­ინც ვერ და­ემ­ალა: მარ­ტის შუა რიცხვებ­ში, უკ­ვე ხელ­მე­ორ­ედ, ქა­ლა­ქის აერ­ოდ­რო­მი და­ბომ­ბეს. 29 წლის ინ­ტე­რი­ერ­ის დი­ზა­ინ­ერი იანა სუპ­რუ­ნი­უკი სა­კუ­თა­რი ბი­ნი­დან ხე­დავ­და აფ­ეთ­ქე­ბებს და, რო­გორც ჩანს, სა­კუ­თა­რი ტე­ლე­ფო­ნის კა­მე­რით გა­და­ღე­ბუ­ლი კად­რე­ბის ყუ­რე­ბი­სას მსგავ­სი რე­აქ­ცია აქ­ვს — შო­კი. 23 მარ­ტს, დი­ლის 5 სა­ათ­ზე, მრა­ვალ­დღი­ანი ორ­ჭო­ფო­ბის შემ­დეგ, იანა და მი­სი მე­გო­ბა­რი პო­ლო­ნე­თის საზღვრის­კენ გა­ემ­გზავ­რნენ, სა­დაც მო­ხა­ლე­სე­ებ­მა ის­ინი ვარ­შა­ვის ცენ­ტრა­ლურ სად­გუ­რამ­დე მი­აც­ილ­ეს. მე­გობ­რე­ბი ბერ­ლი­ნის ბი­ლე­თის რიგ­ში ჩად­გნენ.

იანა და მი­სი თა­ნამ­გზავ­რი შეუერთდნენ უკ­რა­ინ­იდ­ან წა­მო­სულ ლტოლ­ვილ­თა ტალ­ღას, რომ­ლის რა­ოდ­ენ­ობ­აც სულ მა­ლე 4 მი­ლი­ონს ას­ცდე­ბა. ამ­ას და­ვუ­მა­ტოთ კი­დევ 6.5 მი­ლი­ონი იძ­ულ­ებ­ით გა­და­ად­გი­ლე­ბუ­ლი ად­ამი­ანი უკ­რა­ინ­ის შიგ­ნით. ქვეყ­ნის მო­სახ­ლე­ობ­ის თით­ქმის მე­ოთხედს მო­უწია საცხოვ­რებ­ლის და­ტო­ვე­ბა. თუ ომი გაგ­რძელ­და, ხო­ლო 60 წლამ­დე მა­მა­კა­ცებს მი­ეც­ათ ქვეყ­ნის და­ტო­ვე­ბის უფ­ლე­ბა, ლტოლ­ვილ­თა რა­ოდ­ენ­ობა გა­სამ­მაგ­დე­ბა — რაც, სა­ბო­ლოო ჯამ­ში, პირ­ვე­ლი მსოფ­ლიო ომ­ის შემ­დეგ ლტოლ­ვილ­თა ყვე­ლა­ზე დი­დი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა ის­ტო­რი­აში.

ომ­ის საწყის სტა­დი­აზ­ევე ქვეყ­ნი­დან წა­სულ­თა რა­ოდ­ენ­ობა უს­წრა­ფე­სად იზ­რდე­ბო­და -დი­ახ — 1 მი­ლი­ონი ად­ამი­ანი კვი­რა­ში. მი­უხ­ედ­ავ­ად იმ­ისა, რომ ნა­კა­დი თით­ქმის ორ­ჯერ შემ­ცირ­და, სხვა­დას­ხვა ქვეყ­ნის სა­ხელ­მწი­ფო უწყე­ბე­ბი, გა­ერ­ოს სა­აგ­ენ­ტო­ები და არ­ას­ამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ები ჯერ არ­ნა­ხუ­ლი გა­მოწ­ვე­ვე­ბის წი­ნა­შე დგა­ნან. „ერ­თდრო­ულ­ად გვი­წევს ხი­დის შე­ნე­ბა და ამ­ავე ხიდ­ზე გას­ვლა“, — გა­ნაცხა­და გა­ერ­ოს წარ­მო­მად­გე­ნელ­მა.

რა შე­დე­გებს მო­უტ­ანს ეს ყო­ვე­ლი­ვე ევ­რო­პას, ბუნ­დო­ვა­ნია, თუმ­ცა, სა­ვა­რა­უდოა, რომ მას­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვან გავ­ლე­ნას მო­ახ­დენს. ბევ­რი რა­მაა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი იმ­აზე, თუ რამ­დენ ხანს მო­უწ­ევს საზღვარ­გა­რეთ გა­ჩე­რე­ბა ხალ­ხს, რო­მე­ლიც სახ­ლში დაბ­რუ­ნე­ბას რამ­დე­ნი­მე კვი­რა­ში აპ­ირ­ებ­და (და აპ­ირ­ებს) — ის­ევე, რო­გორც იანა სუპ­რუ­ნი­უკი. თუ­კი კონ­ფლიქ­ტი გაგ­რძელ­და — რაც, სა­ვა­რა­უდ­ოდ, გარ­და­უვ­ალია და ლტოლ­ვილ­თა რიცხვი გა­იზ­არ­და, ევ­რო­პის პო­ლი­ტი­კა, ეკ­ონ­ომ­იკა და მიგ­რა­ცი­ის­ად­მი შე­ხე­დუ­ლე­ბე­ბი მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად შე­იც­ვლე­ბა. მი­უხ­ედ­ავ­ად იმ­ისა, რომ, ამ ეტ­აპ­ამ­დე, მო­ცე­მულ სა­კითხებ­ზე და­სავ­ლე­თის რე­აქ­ცია ის­ეთი იყო, რო­გო­რიც ეს გან­მა­ნათ­ლებ­ლო­ბას შე­ეფ­ერ­ება, რე­ალ­ობა შე­იძ­ლე­ბა შე­იც­ვა­ლოს თუ მმარ­თვე­ლო­ბე­ბი ვერ შეძ­ლე­ბენ ლტოლ­ვილ­თა მი­ღე­ბა­სა და ინ­ტეგ­რა­ცი­ას, რის შე­დე­გა­დაც კო­ლექ­ტი­ურ და ტო­ტა­ლურ იმ­ედ­გაც­რუ­ებ­ას მი­ვი­ღებთ.

არ­სე­ბულ­მა კრი­ზის­მა თავ­და­ყი­რა და­აყ­ენა წარ­მოდ­გე­ნე­ბი იმ­ის შე­სა­ხებ, თუ რო­გორ რე­აგ­ირ­ებს ევ­რო­პა ხალ­ხის ნა­კად­ზე. უკ­რა­ინ­ულ­მა ექ­სო­დუს­მა (მა­სი­ური გას­ვლა) თით­ქმის სამ­ჯერ გა­და­აჭ­არ­ბა 2015 წელს სი­რი­იდ­ან და სხვა ქვეყ­ნე­ბი­დან წა­მო­სუ­ლი ხალ­ხის ნა­კადს, რო­მელ­საც თავ­და­პირ­ვე­ლად გერ­მა­ნია და შვე­დე­თი ხელ­გაშ­ლი­ლე­ბი დახ­ვდნენ, თუმ­ცა, შემ­დგომ მთე­ლი ევ­რო­პის მას­შტა­ბით ან­ტი­სა­ემ­იგ­რა­ციო პო­ლი­ტი­კის მი­მართ მხარ­დამ­ჭერ­თა რა­ოდ­ენ­ობა გა­იზ­არ­და, რა­მაც გა­ნა­პი­რო­ბა ევ­რო­პის საზღვრებ­ზე ზო­მე­ბის გამ­კაც­რე­ბა, თურ­ქეთ­თან მო­ლა­პა­რა­კე­ბა მიგ­რან­ტე­ბის შე­კა­ვე­ბის თა­ობ­აზე.


თავ­შე­საფ­რის
მა­ძი­ებ­ელ­თა უკ­ან გაბ­რუ­ნე­ბა და, ზო­გა­დად, თავ­შე­საფ­რის იდე­ის, რო­გორც ას­ეთ­ის, გა­და­აზ­რე­ბა ევ­რო­პელ პო­ლი­ტი­კო­სებ­ში

უკ­რა­ინ­ის კრი­ზის­ზე სა­პა­სუ­ხოდ ევ­რო­პამ ფეხ­საწ­მენ­დე­ბი და­აგო წარ­წე­რით: Welcome — რო­გორც გა­და­ტა­ნი­თი, ისე — პირ­და­პი­რი მნიშ­ვნე­ლო­ბით. 3 მარ­ტს ევ­რო­კავ­შირ­მა, პირ­ვე­ლად, დრო­ებ­ითი თავ­შე­საფ­რის შე­სა­ხებ გან­კარ­გუ­ლე­ბა გას­ცა, რი­თაც უკ­რა­ინ­ელ­ებს ევ­რო­კავ­ში­რის წევრ 26 ქვე­ყა­ნა­ში (და­ნი­ის გა­მოკ­ლე­ბით) მი­ეც­ათ ცხოვ­რე­ბის, მუ­შა­ობ­ისა და ბე­ნე­ფი­ტე­ბის მი­ღე­ბის უფ­ლე­ბა. 2015 წლის ლტოლ­ვი­ლე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, უკ­რა­ინ­ელ­ებს არ მო­უწ­ევთ თავ­შე­საფ­რის მი­სა­ღე­ბად დრო­ში გა­წე­ლი­ლი და გა­ურ­კვე­ვე­ლი პრო­ცე­დუ­რე­ბის გავ­ლა და არ ექ­ნე­ბათ შეზღუდ­ვა კარ­ვე­ბის გაშ­ლა­ზე. უკ­რა­ინ­ელ­ებს ძი­რი­თა­დად იღ­ებ­ენ ის ქვეყ­ნე­ბი, რომ­ლე­ბიც მა­შინ­დე­ლი ლტოლ­ვი­ლე­ბის მი­მართ არ­აკ­ეთ­ილ­გან­წყო­ბი­ლე­ბი იყ­ვნენ. პო­ლო­ნეთ­მა 2.2 მი­ლი­ონი უკ­რა­ინ­ელი შე­იფ­არა, 340.000 მი­იღო ვიქ­ტორ ორ­ბან­მა, რო­მელ­მაც 2015 წელს ლტოლ­ვი­ლებს პირ­და­პი­რი მნიშ­ვნე­ლო­ბით საზღვა­რი შე­მო­უღ­ობა, ამ პრო­ცეს­ში ჩა­ერ­თვე­ბა აშშ-ც. ჯო ბა­იდ­ენ­მა 24 მარ­ტს გა­ნაცხა­და, რომ ამ­ერ­იკა მზა­დაა მი­იღ­ოს 100.000 უკ­რა­ინ­ელი ლტოლ­ვი­ლი და, ამ­ას­თან ერ­თად, ევ­რო­პას 1 მი­ლი­არ­დი დო­ლა­რი მის­ცეს ხალ­ხის ნა­კა­დის გა­სამ­კლა­ვებ­ლად. კა­ნა­დამ, რო­მელ­საც რუ­სე­თის შემ­დეგ უდ­იდ­ესი უკ­რა­ინ­ული დი­ას­პო­რა ჰყავს, გა­ნაცხა­და, რომ მზა­დაა მი­იღ­ოს იმ­დე­ნი უკ­რა­ინ­ელი, რამ­დენ­საც მო­ეს­ურ­ვე­ბა.

ას­ობ­ით ათ­ასი ევ­რო­პე­ლი უთ­მობს ოთ­ახ­ებს თა­ვი­ანთ სახ­ლებ­ში უკ­რა­ინ­ელ­ებს. პო­ლო­ნე­თის მთავ­რო­ბა მო­ხა­ლი­სე­ებ­ის მი­ერ მსგავს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბებს ახ­ალ­ის­ებს და მას­პინ­ძლებს ყო­ველ­დღი­ურ­ად 40 ზლოტს (9 $) უხ­დის 2 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში. ბრი­ტა­ნე­თი მსგავს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბას თვე­ში 350 ფუნ­ტს (460 $) უხ­დის, თუმ­ცა არ­სე­ბუ­ლი ბი­ურ­ოკ­რა­ტია ბევ­რი უკ­რა­ინ­ელ­ის­თვის ბრი­ტა­ნეთ­ში მოხ­ვედ­რას არ­თუ­ლებს. სტუ­მარ­თმოყ­ვა­რე­ობ­ას იჩ­ენს აგ­რეთ­ვე იტ­ალია, სა­დაც ას­ევე დი­დი უკ­რა­ინ­ული დი­ას­პო­რაა. თუ­კი უკ­რა­ინ­ული მო­სახ­ლე­ობა ომ­ამ­დე მო­დე­ნას ჩრდი­ლო­ეთ პრო­ვინ­ცი­აში 5.000 იყო, ახ­ლა 2.200-ით გა­იზ­არ­და. ოფ­იცი­ალ­ური სტრუქ­ტუ­რე­ბი ლტოლ­ვილ ბავ­შვებს ად­გი­ლობ­რივ სკო­ლებ­ში ან­აწ­ილ­ებ­ენ.

2015 წლის სი­რი­ელ და ამ­ჟა­მი­დელ უკ­რა­ინ­ელ ლტოლ­ვილ­თა მი­მართ ევ­რო­პის მხრი­დან გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი მიდ­გო­მე­ბის მი­ზე­ზი მხო­ლოდ უკ­რა­ინ­ელ­ებ­ის შე­და­რე­ბით ღია ფე­რის კან­სა და ქრის­ტი­ან­ულ აღ­მსა­რებ­ლო­ბა­ში არ უნ­და ვე­ძე­ბოთ, თუმ­ცა, უნ­და ით­ქვას, რომ ეს­ეც ერთ-ერ­თი ფაქ­ტო­რია. საქ­მე ისაა, რომ უკ­რა­ინ­ელ ლტოლ­ვილ­თა მი­ღე­ბა ამ­ჟა­მინ­დე­ლი სა­ომ­არი მო­ბი­ლი­ზა­ცი­ის ნა­წი­ლია, ომ­ისა, რო­მელ­შიც ნა­ტო და ევ­რო­კავ­ში­რი მარ­თა­ლია არა პირ­და­პირ, მაგ­რამ სრუ­ლი სე­რი­ოზ­ულ­ობ­ით არი­ან ჩარ­თულ­ნი. ად­ამი­ან­ის უფ­ლე­ბა­დამ­ცვე­ლე­ბი იმ­ედ­ოვ­ნე­ბენ, რომ ევ­რო­პის სტუ­მარ­თმოყ­ვა­რე გან­წყო­ბა გა­უძ­ლებს ომს და, შე­სა­ბა­მი­სად, ლტოლ­ვილ­თა და­მა­ტე­ბი­თი რა­ოდ­ენ­ობ­ის მი­ღე­ბაც შე­საძ­ლე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა. „ახ­ლა პე­და­გო­გი­კის დროა“, — აღ­ნიშ­ნა ჰარ­ლემ დე­სირ­მა არ­ას­ამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცია IRC-დან (გა­დარ­ჩე­ნის სა­ერ­თა­შო­რი­სო კო­მი­ტე­ტი).

ეს ყვე­ლა­ფე­რი და­მო­კი­დე­ბუ­ლია იმ­აზე, თუ რამ­დე­ნად წარ­მა­ტე­ბუ­ლი იქ­ნე­ბა მას­პინ­ძე­ლი ქვეყ­ნე­ბის მი­ერ უკ­რა­ინ­ელ­თა ინ­ტეგ­რა­ცია, რი­სი გა­რან­ტი­ებ­იც, ჯერ-ჯე­რო­ბით, არ ჩანს — უკ­რა­ინ­ის მე­ზო­ბე­ლი ქვეყ­ნე­ბი უკ­ვე საკ­მა­ოდ და­ძა­ბულ მდგო­მა­რე­ობ­აში არი­ან. მოლ­დო­ვამ უკ­ვე მი­იღო 370.000 ლტოლ­ვი­ლი — ქვეყ­ნის მო­სახ­ლე­ობ­ის თით­ქმის მე­ათ­ედი. უკ­რა­ინ­ელ­თა დი­დი ნა­წი­ლი სწო­რედ მოლ­დო­ვა­ში რჩე­ბა ნა­წი­ლობ­რივ იმ მი­ზე­ზით, რომ იქ რუ­სუ­ლად სა­უბ­არი შე­საძ­ლე­ბე­ლია. მოლ­დო­ვა­ში აგ­რეთ­ვე რჩე­ბა ღა­რიბ ლტოლ­ვილ­თა დი­დი რა­ოდ­ენ­ობა. ამ ყო­ვე­ლი­ვეს ფონ­ზე, მოლ­დო­ვა­ში იმ­ატა ად­ამი­ან­ებ­ით მო­ვაჭ­რე­თა რა­ოდ­ენ­ობ­ამ, რო­მელ­თა გარ­ჩე­ვაც დახ­მა­რე­ბის ხე­ლის გამ­წვდე­ნი მო­ხა­ლი­სე­ებ­ის­გან (იანა სუპ­რუ­ნი­უკ­ის მა­გა­ლი­თი) ურ­თუ­ლე­სი ამ­ოც­ანაა.

ნა­წი­ლობ­რივ გა­დატ­ვირ­თუ­ლია პო­ლო­ნე­თიც. და­ახ­ლო­ებ­ით 300.000 ლტოლ­ვი­ლია დე­და­ქა­ლაქ ვარ­შა­ვა­ში, რი­თაც ამ უკ­ან­ას­კნე­ლის მო­სახ­ლე­ობ­ის რა­ოდ­ენ­ობა 17%-ით გა­იზ­არ­და. 100.000-ზე მე­ტი უკ­რა­ინ­ელი კრა­კოვ­შია — პო­ლო­ნე­თის სი­დი­დით მე­ორე ქა­ლაქ­ში, სა­დაც, და­ახ­ლო­ებ­ით, 780.000 ად­ამი­ანი ცხოვ­რობს. „მე­ტი ად­ამი­ანი ნიშ­ნავს უარ­ეს პი­რო­ბებს“, — აღ­ნიშ­ნა ვარ­შა­ვის მერ­მა რა­ფალ ჩას­კოვ­სკიმ.


მე­ტი
ად­ამი­ანი ნიშ­ნავს უარ­ეს პი­რო­ბებს

ბა­ტო­ნი ჩას­კოვ­სკის აზ­რით, ლტოლ­ვილ­თა და­სა­ბი­ნა­ვებ­ლად „ევ­რო­პუ­ლი ან სუ­ლაც გლო­ბა­ლუ­რი სის­ტე­მაა“ სა­ჭი­რო, რა­საც ბო­ლო კვლე­ვე­ბის მი­ხედ­ვით, პო­ლო­ნელ­თა სა­მი მე­ოთხე­დი ეთ­ან­ხმე­ბა. მთავ­რო­ბის­თვის რთუ­ლია იმ­ის თქმა, რომ ლტოლ­ვი­ლებ­მა თა­ვად უნ­და გა­დაწყვი­ტონ — თუ სად და­სახ­ლდე­ბი­ან. ვარ­შა­ვის მე­რის გან­ცხა­დე­ბა მხო­ლოდ ერთ-ერ­თია სხვა ბევ­რთა­გან: ასე მა­გა­ლი­თად — გერ­მა­ნი­ის სა­გა­რეო საქ­მე­თა მი­ნის­ტრი ან­ალ­ენა ბერ­ბო­კი გა­მო­ვი­და „ჰუ­მა­ნი­ტა­რუ­ლი ჰა­ბე­ბის“ ინ­იცი­ატ­ივ­ით, რაც, თა­ვის მხრივ, ევ­რო­კავ­ში­რის მას­შტა­ბით ლტოლ­ვილ­თა ნა­კა­დის­თვის ერ­თგვა­რი კა­ლა­პო­ტის შექ­მნას გუ­ლის­ხმობს, რაც მათ ეფ­ექ­ტურ გა­და­ად­გი­ლე­ბას გა­ამ­არ­ტი­ვებს. ჰარ­ლემ დე­სი­რის აზ­რით, სა­ჭი­როა ერ­თგვა­რი მე­ქა­ნიზ­მის მო­ფიქ­რე­ბა, რო­მე­ლიც უზ­რუნ­ველ­ყოფს ევ­რო­პა­ში ლტოლ­ვილ­თა მი­ღე­ბა­ზე არ­სე­ბუ­ლი დი­დი მოთხოვ­ნის დაკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბას. „ბევ­რია ად­გი­ლი, სა­დაც მათ ხალ­ხი ხელ­გაშ­ლი­ლი ელ­ის“, — ამ­ბობს დე­სი­რი, თუმ­ცა ლტოლ­ვი­ლებს ხში­რად არ აქ­ვთ ინ­ფორ­მა­ცია — თუ სად არ­ის კონ­კრე­ტუ­ლად მსგავ­სი ად­გი­ლი. ეს პრობ­ლე­მა უფ­რო სე­რი­ოზ­ული გახ­დე­ბა მა­შინ, რო­დე­საც გა­იზ­რდე­ბა იმ ლტოლ­ვილ­თა რა­ოდ­ენ­ობა, რო­მელ­თაც ევ­რო­პის მას­შტა­ბით კავ­ში­რე­ბი ნაკ­ლე­ბად ან თით­ქმის არ აქ­ვს.

ის ქვეყ­ნე­ბი, რო­მელ­თა გავ­ლა 2015 წელს სი­რი­იდ­ან გა­მოქ­ცე­ულ­ებს მო­უხ­დათ (სა­ბერ­ძნე­თი­დან ბელ­გი­ამ­დე), საკ­მა­ოდ გა­უმ­ჯო­ბეს­დნენ ლტოლ­ვილ­თა რე­გის­ტრა­ცი­ისა და მათ შე­სა­ხებ მო­ნა­ცემ­თა და­მუ­შა­ვე­ბის მხრივ. ზო­გი­ერ­თმა ქვე­ყა­ნამ, მა­გა­ლი­თად, გერ­მა­ნი­ამ ახ­ალი კა­ნო­ნე­ბის მი­ღე­ბას­თან ერ­თად ახ­ალი ინ­სტი­ტუ­ცი­ები ჩა­მო­აყ­ალ­იბა ლტოლ­ვილ­თა ინ­ტეგ­რა­ცი­ის მიზ­ნით. ბერ­ლი­ნის სკო­ლებ­ში ახ­ლად­შე­სუ­ლი უცხო­ელი მოს­წავ­ლე­ებ­ის­თვის გერ­მა­ნუ­ლი ენ­ისა და ცხოვ­რე­ბის ად­გი­ლო­რი­ვი სტი­ლის გაც­ნო­ბა ჩვე­ულ­ებ­რივ მოვ­ლე­ნად იქ­ცა. თუმ­ცა, რამ­დე­ნა­დაც თავ­შე­სა­ფარ­თან და­კავ­ში­რე­ბულ პრო­ცე­დუ­რებ­ზე უარი ით­ქვა, პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა გა­და­ეც­ათ მი­ნის­ტრებ­სა და მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტებს, რო­მელ­თათ­ვი­საც მსგავ­სი მომ­სა­ხუ­რე­ბის მი­მართ მოთხოვ­ნის უეც­არი გაზ­რდა მო­ულ­ოდ­ნე­ლი გა­მოდ­გა. „ლტოლ­ვილ­თა მუ­შა­ობ­ასა და კე­თილ­დღე­ობ­აზე ორი­ენ­ტი­რე­ბუ­ლი სა­აგ­ენ­ტო­ები პა­ნი­კა­ში არი­ან“, — აცხა­დებს ჰა­ნე ბე­ირ­ენ­სი — ბრი­უს­ელ­ში მიგ­რა­ცი­ის პო­ლი­ტი­კის ინ­სტი­ტუ­ტის თა­ნამ­შრო­მე­ლი. რო­გორც ცნო­ბი­ლია, ბელ­გი­აში, და­ახ­ლო­ებ­ით, 200 000 უკ­რა­ინ­ელ ლტოლ­ვილს ელ­ოდ­ები­ან.


ლტოლ­ვი­ლე­ბი
ტვირ­თი თუ სა­სარ­გებ­ლო მოვ­ლე­ნა ეკ­ონ­ომ­იკ­ის­თვის

ლტოლ­ვი­ლე­ბი შე­იძ­ლე­ბა აღ­მოჩ­ნდნენ რო­გორც ტვირ­თი, ისე — სა­სარ­გებ­ლო მოვ­ლე­ნა ეკ­ონ­ომ­იკ­ის­თვის. თუ­კი რე­გი­ონ­ში 4 მი­ლი­ონი ლტოლ­ვი­ლი და­სახ­ლდე­ბა, ბან­კი „გოლ­დმან საქ­სის“ ვა­რა­უდ­ით, ევ­რო­კავ­ში­რის 4 უდ­იდ­ესი ქვე­ყა­ნა მთლი­ანი ში­და პრო­დუქ­ტის თით­ქმის 0.2%-ს და­ხარ­ჯავს მათ და­სახ­მა­რებ­ლად, რაც მოკ­რძა­ლე­ბუ­ლი თან­ხაა. თუმ­ცა, საქ­მე ისაა, რომ ეს თან­ხა ემ­ატ­ება ომ­თან და­კავ­ში­რე­ბულ ხარ­ჯებს. სა­ბო­ლოო ჯამ­ში, ზე­მო­თაღ­ნიშ­ნულ ქვეყ­ნებ­ში სა­ბი­უჯ­ეტო დე­ფი­ცი­ტი მშპ-ის 1.1%-ით გა­იზ­რდე­ბა.

თუ­კი უფ­რო ფარ­თოდ შევ­ხე­დავთ, შეგ­ვიძ­ლია ვთქვათ, რომ სწო­რედ ახ­ლაა ხელ­საყ­რე­ლი დრო. გა­სუ­ლი წლის მო­ნა­ცე­მე­ბით, ევ­რო­ზო­ნა­ში უმ­უშ­ევ­რო­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი 7%-ზე ნაკ­ლე­ბია. გერ­მა­ნი­ასა და პო­ლო­ნეთ­ში 3.5%-ზე ნაკ­ლე­ბი. სა­წარ­მო­ებ­ის მე­ოთხე­დის გან­ცხა­დე­ბით, მუ­შა­ხე­ლის ნაკ­ლე­ბო­ბა აფ­ერ­ხებს მწარ­მო­ებ­ლო­ბას, რაც, ევ­რო­კო­მი­სი­ის მო­ნა­ცე­მე­ბით, აქ­ამ­დე არ­სე­ბულ ყვე­ლა­ზე მა­ღალ მაჩ­ვე­ნე­ბელს წარ­მო­ად­გენს. ეკ­ონ­ომ­ის­ტე­ბი ში­შო­ბენ, რომ ევ­რო­პის მო­სახ­ლე­ობ­ის და­ბე­რე­ბა და შე­ცო­ტა­ვე­ბა ცხოვ­რე­ბის სტან­დარ­ტებს შე­ამ­ცი­რებს, ხო­ლო უკ­რა­ინ­ელ­ებ­ის რა­ოდ­ენ­ობ­ას შე­უძ­ლია აღ­ნიშ­ნუ­ლი დე­მოგ­რა­ფი­ული სა­კითხე­ბის „გა­დაწყვე­ტა“.

გერ­მა­ნი­აში მყოფ უკ­რა­ინ­ელ­ებს შე­და­რე­ბით მა­ღა­ლი კვა­ლი­ფი­კა­ცია აქ­ვთ, ვიდ­რე სი­რი­ელ მიგ­რან­ტებს 2015-ში, რაც, თა­ვის მხრივ, მათ გაუადვილებთ სა­მუ­შაო ად­გი­ლის პოვ­ნას. სა­მუ­შაო ად­გი­ლის სი­უხ­ვე იმ­ას­აც ნიშ­ნავს, რომ გერ­მა­ნე­ლე­ბი უკ­რა­ინ­ელ­ებს სა­მუ­შაო ად­გი­ლე­ბის მი­ტა­ცე­ბა­ში ბრალს არ დას­დე­ბენ. „დო­იჩე ბან­კის“ ერთ-ერ­თი ბო­ლო ან­გა­რი­შით, უმ­უშ­ევ­რო­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი რამ­დე­ნი­მე მე­ათ­ედი პრო­ცენ­ტით მო­იმ­ატ­ებს, ხო­ლო შემ­დეგ არ­სე­ბულ ნიშ­ნულს და­უბ­რუნ­დე­ბა. შო­რე­ულ პერ­სპექ­ტი­ვა­ში, გა­და­სა­ხა­დე­ბის გა­დამ­ხდელ­მა უკ­რა­ინ­ელ­ებ­მა შე­იძ­ლე­ბა ბი­უჯ­ეტ­ში სე­რი­ოზ­ული და­ნა­მა­ტი შე­იტ­ან­ონ.

თუმ­ცა, აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია ის­იც, რომ ეს ოპ­ტი­მის­ტუ­რი პროგ­ნო­ზი ეფ­უძ­ნე­ბა იმ დაშ­ვე­ბებს, რომ ეკ­ონ­ომ­იკა ძლი­ერი იქ­ნე­ბა და უმ­უშ­ევ­რო­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი — და­ბა­ლი. სა­უბ­არია დაშ­ვე­ბებ­ზე, რა­საც ძირს უთხრის ომ­ით გა­მო­უწ­ვე­ული საწ­ვა­ვის ფა­სის დრა­მა­ტუ­ლი ზრდა. ის­იც აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ ექ­სპერ­ტე­ბის მი­ერ გა­კე­თე­ბუ­ლი შე­ფა­სე­ბე­ბი შე­იძ­ლე­ბა გა­და­ჭარ­ბე­ბუ­ლი იყ­ოს. მარ­თლაც, რამ­დენს იმ­უშ­ავ­ებს უკ­რა­ინ­იდ­ან გა­მოქ­ცე­ული მარ­ტო­ხე­ლა დე­და, რო­მელ­მაც ქმა­რი და ქვე­ყა­ნა უკ­ან და­ტო­ვა? თა­ნაც დღი­ურ­ად და­სარ­ჩე­ნი ად­გი­ლე­ბი საკ­მა­ოდ ცო­ტაა და ძვი­რია.


მო­უწ­ევს
თუ არა ევ­რო­პას და­გე­ბუ­ლი „Welcome“ წარ­წე­რი­ანი ფეხ­საწ­მენ­დე­ბის
და­კეც­ვა და შე­ნახ­ვა?

თუ ომი დიდ­ხანს გაგ­რძელ­და, ეკ­ონ­ომ­იკა შე­ნელ­დე­ბა და ქვეყ­ნებს გა­უჭ­ირ­დე­ბათ ლტოლ­ვი­ლე­ბის­თვის ად­გილ­სამ­ყო­ფე­ლის, სა­მუ­შა­ოს და მომ­სა­ხუ­რე­ბის შე­თა­ვა­ზე­ბა -ევ­რო­პას მო­უწ­ევს და­გე­ბუ­ლი „Welcome“ წარ­წე­რი­ანი ფეხ­საწ­მენ­დე­ბის ის­ევ და­კეც­ვა და შე­ნახ­ვა. უთ­ან­ხმო­ებ­ის ფაქ­ტებს უკ­ვე ვხე­დავთ რამ­დე­ნი­მე „გა­დატ­ვირ­თულ“ ქვე­ყა­ნა­ში. რუ­მი­ნეთ­ში ნა­ცი­ონ­ალ­ის­ტუ­რი მხა­რე ამ­ტკი­ცებს, რომ არა რუ­სე­თი, არ­ამ­ედ სწო­რედ უკ­რა­ინაა მტე­რი. მოლ­დო­ვა­ში რამ­დე­ნი­მე უკა­ინ­ელ­ის მან­ქა­ნა ვან­და­ლიზ­მს ემ­სხვერ­პლა. გა­ერ­ოს ლტოლ­ვილ­თა სა­აგ­ენ­ტოს უფ­რო­სი ფი­ლი­პო გრან­დი ში­შობს, რომ მსგავ­სი ტი­პის საფ­რთხე დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში გა­იზ­რდე­ბა. „სო­ლი­და­რო­ბამ შე­საძ­ლოა სა­კუ­თა­რი თა­ვი ამ­ოწ­ურ­ოს და უკ­ურე­აქ­ცია გა­მო­იწ­ვი­ოს“, — გა­ნაცხა­და მან Politico-სთან (სა­ინ­ფორ­მა­ციო ვებ-გვერ­დი) ინ­ტერ­ვი­უში. ეს კი პუ­ტი­ნის გა­მარ­ჯვე­ბა იქ­ნე­ბა, რაც, თა­ვის მხრივ, ურ­თუ­ლე­სი გა­მოც­დაა იანა სუპ­რუ­ნი­აკ­ისა და მი­ლი­ონ­ობ­ით იმ ად­ამი­ან­ის­თვის, რო­მელ­ნიც ამ უაზ­რო ომს გა­ერ­იდა.

თარ­გმნა ილია შა­თი­რიშ­ვილ­მა
წყა­რო: ეკ­ონ­ომ­ის­ტი